Τι να κάνεις φέτος το καλοκαίρι, αν το παιδί σου πρόκειται να ξεκινήσει παιδικό σταθμό το φθινόπωρο

Το πέρασμα από την οικογένεια στον παιδικό σταθμό είναι για το παιδί μια πρωτόγνωρη εμπειρία, καθώς σημαίνει αποχωρισμό από τη μαμά και τον μπαμπά και ένταξη σε ένα καινούριο, ειδικά οργανωμένο χώρο που αποτελείται από λίγους ενήλικες και πολλά παιδιά και έχει τους δικούς του κανόνες και πρόγραμμα που ίσως να διαφοροποιείται από αυτό της οικογένειας. Ο Δημήτρης Πομόνης, Κλινικός Λογοθεραπευτής- Παθολόγος Λόγου και Ομιλίας, Γνωσιακός Συμπεριφορικός Υπνοθεραπευτής, Σύμβουλος Ολιστικών Προσεγγίσεων τ. επιστημονικός συνεργάτης Παιδοψυχιατρικού Τμήματος Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Λογοθεραπευτής  Κ.Ψ.Υ. Γενικού Νοσοκομείου Ζακύνθου,  επισημαίνει ότι μετάβαση από το ένα πλαίσιο στο άλλο πρέπει να γίνει όσο πιο ομαλά γίνεται, καθώς οι διαφορές στον χώρο, στα πρόσωπα, στις δραστηριότητες, στους κανόνες και γενικά στην καθημερινή ρουτίνα είναι πολύ έντονες στα μάτια των παιδιών. Όσο καλύτερα προετοιμασμένο είναι τόσο πιο εύκολα θα ενταχθεί στο νέο κοινωνικό περιβάλλον. Ο Δημήτρης Πομόνης αναφέρει τις εξής συμβουλές προετοιμασίας του διαστήματος πριν ξεκινήσει το παιδί παιδικό σταθμό.

Βοήθησε το να κοινωνικοποιηθεί

Το μικρό σου είναι πιθανότερο να ενταχθεί πιο εύκολα στην ομάδα των συνομηλίκων, ακόμα κι αν είναι η πρώτη φορά που ξεκινάει παιδικό σταθμό, όταν έχεις φροντίσει να έρχεται συχνά σε επαφή με παιδιά της ηλικίας του και γενικότερα με κόσμο. Με αυτό τον τρόπο ξεκινά η διαδικασία της κοινωνικοποίησής του. Για να το προετοιμάσεις καλύτερα:

·    Να επιδιώκεις να το παίρνεις μαζί σου στις κοινωνικές σου υποχρεώσεις αλλά και στις καθημερινές εξόδους.

·    Να φροντίσεις να έρχεται σε συχνή επαφή με άλλα παιδάκια π.χ. φίλους, ξαδερφάκια, γειτονόπουλα. 

·    Να επισκέπτεστε συχνά χώρους όπου υπάρχουν παιδιά, όπως το πάρκο και την παιδική χαρά.

·    Να φροντίζεις να δίνεται έμφαση στον τρόπο και τη χρονική στιγμή εκδήλωσης τρόπων κοινωνικής συμπεριφοράς, πχ. καλημερίζουμε, χαιρετάμε, λέμε παρακαλώ και ευχαριστώ, ρωτάμε τους άλλους τι κάνουν.

Ενίσχυσε την ικανότητά του να σε αποχωρίζεται

Αν το παιδάκι πρόκειται να ξεκινήσει πρώτη φορά παιδικό σταθμό, είναι σημαντικό να ενισχύσεις σταδιακά την ικανότητά του να σε αποχωρίζεται, έτσι ώστε να μην αντιμετωπίσεις προβλήματα όπως το άγχος αποχωρισμού. Για να το προετοιμάσεις καλύτερα:

·      Ξεκίνησε να αφήνεις για λίγη ώρα το παιδί σε άτομα που γνωρίζει καλά και εμπιστεύεσαι π.χ. στη γιαγιά ή στο σπίτι του παιδιού με άτομο το οποίο παίζει. Κάν΄ το όλο και πιο συχνά, αυξάνοντας σταδιακά το χρόνο της απουσίας σου.

·      Μάθε αν κάποια από τα παιδάκια πηγαίνουν ή θα πάνε στον ίδιο παιδικό σταθμό με το παιδί σου και  οργάνωσε κάποια play date για να γνωριστούν τα παιδιά μεταξύ τους. Έτσι, το παιδί θα νιώσει ότι υπάρχουν κάποια γνώριμα πρόσωπα γύρω του, όταν έρθει η ώρα να το αφήσεις στον παιδικό σταθμό.  

·      Βοήθησε το παιδί από νωρίς να καταλάβει ότι η απουσία κάποιου δεν είναι κάτι άσχημο ή φοβερό, έτσι ώστε να μην του προκαλεί συναισθήματα ανησυχίας και φόβου, χρησιμοποιώντας εκφράσεις όπως «η μαμά κι ο μπαμπάς πάνε στη δουλειά το πρωί και γυρίζουν το απόγευμα», «η αδερφούλα σου πάει στο σχολείο και θα επιστρέψει για να παίξετε».

Δυνάμωσε την αυτονομία του 

Να θυμάσαι ότι στον παιδικό σταθμό το παιδί δεν θα έχει πια τη μαμά για να το βοηθάει. Μην ξεχνάς, από την άλλη, ότι οι νηπιαγωγοί δεν μπορούν να το βοηθούν συνέχεια, γιατί χρειάζεται να επιβλέπουν όλα τα παιδιά. Όσο καλύτερα αυτονομημένο είναι τόσο πιο καλά θα καταφέρει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του παιδικού σταθμού. Επιπλέον, η ικανότητα του παιδιού να αυτοεξυπηρετείται και να ικανοποιεί τις ανάγκες του θα το κάνει να αισθάνεται μεγαλύτερη σιγουριά και αυτοπεποίθηση για όσα μπορεί να καταφέρει μόνο του. Για να το προετοιμάσεις καλύτερα, καλό είναι να το ενθαρρύνεις:

·      Να τρώει μόνο του, ακόμα κι αν λερώνεται.

·      Να ανοίγει και να κλείνει το μπουκάλι με το νερό.  

·      Να κρατάει την τσάντα του και να ξέρει πώς να την ανοίξει και να την κλείσει.

·      Να φοράει τα περισσότερα ρούχα μόνο του. Προτίμησε τα ευκολοφόρετα ρούχα δηλαδή χωρίς κουμπιά, φερμουάρ, ζώνες και τιράντες ή παπούτσια με κορδόνια.

·      Να πλένει και να σκουπίζει τα χέρια του.

·      Να μαζεύει έστω και με τη βοήθειά σου τα παιχνίδια του.  

·      Να εκτελεί αρχικά απλές και έπειτα πιο σύνθετες εντολές.

Διάβασε εδώ πώς 3 αλλαγές στο παιδικό δωμάτιο βοηθούν το παιδί να γίνει πιο αυτόνομο

Κάντε εξάσκηση με την τουαλέτα

Καλό είναι να εκμεταλλευτείς το καλοκαίρι, για να εκπαιδεύσεις το παιδί στη χρήση της τουαλέτας, χωρίς όμως να ανάγεται η εκπαίδευσή του σε στρεσογόνα για το παιδί διαδικασία. Για να το προετοιμάσεις καλύτερα:

·      Κάντε πολλή εξάσκηση στο σπίτι, αξιοποιώντας την τάση των παιδιών για μίμηση, μαθαίνοντας στο παιδί όχι μόνο πώς να χρησιμοποιεί την τουαλέτα και το χαρτί υγείας αλλά και πώς να κατεβάζει και ν’ ανεβάζει τα ρουχαλάκια του. Γι΄ αυτό, φόρεσέ του ρούχα (κατά προτίμηση παντελονάκια ή σορτσάκια με λάστιχο στη μέση) που μπορεί να χειριστεί εύκολα.

·      Δώσε έμφαση στο σωστό και την επιτυχία και όχι το λάθος και την αποτυχία. Γι΄ αυτό το λόγο μην το μαλώνεις σε περίπτωση ατυχήματος αλλά επιβράβευσέ το κάθε φορά που τα καταφέρνει αποτελεσματικά.

·      Φτιάξε ένα πίνακα με τις μέρες όπου θα κολλάτε με το παιδί ένα αυτοκόλλητο αστεράκι κάθε φορά που τα καταφέρνει.

Βοήθησέ το να «λυθεί» η γλώσσα του

Ο λόγος σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να βελτιωθεί, όταν τα παιδιά ξεκινούν παιδικό σταθμό, γιατί το παιδί στον σταθμό αναγκάζεται να μιλήσει πιο καθαρά για να το καταλάβουν τ’ άλλα παιδάκια, πράγμα που μπορεί να μη συμβαίνει στο σπίτι, καθώς ο κανόνας λέει ότι τα μέλη της οικογένειες συνήθως καταλαβαίνουν το παιδί ακόμα κι αν δεν μιλάει καθαρά. Θα πρέπει ωστόσο να προβληματιστείς και να απευθυνθείς σε κέντρο εκτίμησης λόγου, αν στην ηλικία 2 – 3 ετών το λεξιλόγιο του παιδιού εμπεριέχει ελάχιστες λέξεις, δε συνδυάζει δύο λέξεις για τη δημιουργία φράσεων, η ομιλία του δεν είναι κατανοητή, δεν παράγει σωστά σε επίπεδο άρθρωσης ορισμένους ήχους, παραλείπει ήχους και συλλαβές λέξεων. Για να το προετοιμάσεις καλύτερα:

·      Να χρησιμοποιείς σωστή, καθαρή και απλή ομιλία, χωρίς να βιάζεσαι ώστε το παιδί να μπορεί να σε μιμηθεί. 

·      Ποτέ μη διορθώνεις το παιδί προκαλώντας άγχος για πιθανά λάθη στην ομιλία του. Όταν δεν προφέρει καθαρά κάποιες λέξεις λάθος, εσύ, χωρίς να το διορθώνεις, να τις επαναλαμβάνεις σωστά.

·      Ποτέ μην επαναλαμβάνεις τη λανθασμένη ομιλία του παιδιού σου, όσο κι αν σου φαίνεται χαριτωμένη.

·      Τραγούδησε μαζί του απλά τραγουδάκια, για να μάθει τον ρυθμό και την προσωδία της ομιλίας.

·      Δώσε του χρόνο και μη το διακόπτεις, όταν προσπαθεί να επικοινωνήσει, ακόμα κι αν δεν έχεις καταλάβει τι θέλει να σου πει.

Διάβασε επίσης γιατί η αποδοχή του γονιού είναι το ισχυρόττερο καύσιμο για το παιδί

Ενίσχυσε την χωροταξική του αντίληψη

Ίσως δεν το υποψιάζεσαι, όμως κάποιες βασικές γνώσεις του παιδιού για τον κόσμο που τον περιβάλλει αναπτύσσουν τη μαθηματική του σκέψη και το εισάγουν στις μαθηματικές διαδικασίες. Όταν παρατηρεί τον κόσμο που το περιβάλλει, για να τον κατανοήσει χρησιμοποιεί διαισθητικά μαθηματικούς συλλογισμούς και μαθηματικές διεργασίες, δηλαδή κατηγοριοποιεί, διαφοροποιεί, ξεχωρίζει, συγκρίνει, απαριθμεί, ερμηνεύει, λύνει προβλήματα. Για να το προετοιμάσεις καλύτερα:

·      Βοήθησε το παιδί να κατανοήσει κάποιους βασικούς προσδιορισμούς της θέσης όπως δηλαδή πάνω, κάτω, μέσα, έξω, κάνοντας συχνά την ερώτηση «πού είναι;» και δίνοντας οδηγίες της μορφής «βάλτο πάνω στο τραπέζι, μέσα στο συρτάρι, κάτω από το κρεβάτι κλπ.»

·      Εξοικείωσέ το με τους βασικούς χρονικούς προσδιορισμούς όπως πρωί, μεσημέρι, βράδυ, χθες, σήμερα, αύριο, δίνοντας σε κάθε χρονικό προσδιορισμό ένα χαρακτηριστικό στοιχείο π.χ. κάθε πρωί πίνουμε γάλα, το απόγευμα πάμε στην παιδική χαρά, το μεσημέρι έρχεται η μαμά από τη δουλειά κλπ.

·      Μάθε το να αναγνωρίζει τα χρώματα με το όνομά τους, κάνοντας επαναλήψεις με κάθε αφορμή, στα ρούχα, στα αντικείμενα, στα παιχνίδια

·      Χρησιμοποίησε παιχνίδια για την ηλικία του, για να το εξοικειώσεις με τα σχήματα και τα μεγέθη. 

·      Σύγκρινε τα αντικείμενα χρησιμοποιώντας παρομοιώσεις π.χ. είναι στρογγυλό σαν ένα πιάτο και κίτρινο σαν τον ήλιο. 

Να θυμάσαι ότι σε όλα τα παραπάνω θα πρέπει να ενθαρρύνεις το μικρούλι σου αβίαστα. Δεν πειράζει αν δεν μπορεί να τα καταφέρει σε όλα... αμέσως. Δώστου χρόνο να αφομοιώσει, υποστήριξη στην προσπάθειά του και πολλή αγάπη και κατανόνηση και το πιθανόητερο είναι ότι η μετάβασή του το φθινόπωρο θα είναι ομαλότερη από ότι περίμενες!

Διάβασε κι αυτό: Πώς να διαβάσεις το παιδί σου με τον πιο ελκυστικό τρόπο