Έσπασε το δόντι του! Και τώρα τι κάνουμε;

Εύχεστε ότι ένα οδοντικό ατύχημα δε θα συμβεί στο δικό σας παιδί. Αυτό που πρέπει να θυμάστε όμως, αν συμβεί είναι ότι η άμεση και σωστή αντίδραση μπορεί να αποβεί σωτήρια για το χαμόγελο του παιδιού σας!

Το οδοντικό τραύμα είναι πιο πιθανόν να συμβεί από τον πρώτο χρόνο ζωής του παιδιού (καθώς ξεκινά να περπατά και να πέφτει συχνά) και μέχρι τα τρία που είναι και η ηλικία κορύφωσης των ατυχημάτων. Αύξηση συχνότητας όμως υπάρχει και στις ηλικίες μεταξύ 6 και 12 κυρίως λόγω της αύξησης των αθλητικών δραστηριοτήτων των παιδιών αλλά και των περιστατικών συγκρούσεων κυρίως μεταξύ των αγοριών. Κι όμως ακόμα κι ένα σπασμένο δόντι μπορεί να σωθεί αν αντιδράσετε άμεσα και με τις σωστές κινήσεις. Είτε πρόκειται λοιπόν για τα νεογιλά δόντια του παιδιού είτε για τα μόνιμα είναι σημαντικό να γνωρίζετε την επόμενη κίνηση.

Ο Αλέξανδρος Μάνος, ορθοδοντικός DDS, M.Orth, εξηγεί αναλυτικά τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσετε αν το παιδί σας πάθει ένα οδοντικό τραύμα.

Αν τρέχει αίμα

Πιθανόν από μία πτώση να τραυματιστούν τα χείλη ή η γλώσσα και να υπάρχει πρήξιμο ή αιμορραγία. Μπορεί επίσης να υπάρχει αίμα μεταξύ δοντιού και ούλου αλλά το δόντι να μην έχει πάθει τίποτα.  

Η επόμενη κίνηση: Δώστε στο παιδί νερό για να ξεπλύνει το στόμα του. Σε περίπτωση τραυματισμού των χειλιών ή της γλώσσας, η πρώτη κίνηση είναι να σταματήσετε την αιμορραγία πιέζοντας το σημείο που αιμορραγεί με γάζα. Πιέστε το σημείο εκείνο με δύναμη.

Αν σπάσει νεογιλό δόντι

Συνήθως οι γονείς δεν δίνουν ιδιαίτερη σημασία αν το παιδί σπάσει κάποιο από τα νεογιλά δόντια ακριβώς γιατί γνωρίζουν ότι τα δόντια αυτά δεν είναι μόνιμα. Είναι όμως λάθος αν ένα νεογιλό δοντάκι έχει σπάσει να περιμένουν πότε θα ξεπροβάλλει το επόμενο μόνιμο δόντι. Τα νεογιλά δόντια διατηρούν τον χώρο για την ομαλή διαδοχή των μονίμων δοντιών και είναι σημαντικό να είναι υγιή.

Η επόμενη κίνηση: Θα πρέπει να επισκεφτείτε τον οδοντίατρο για να εκτιμήσει την κατάσταση. Μπορεί το δοντάκι να χρειάζεται εξαγωγή μπορεί και όχι. Μερικές φορές τα σπασμένα δόντια μαυρίζουν εντός 3 μηνών  οπότε και σε αυτή την περίπτωση θα χρειαστεί η παρέμβαση του οδοντιάτρου μπορεί να χρειαστεί να βγουν για να μην επηρεάσουν τα μόνιμα δόντια που πρόκειται να ανατείλουν.

Αν το δόντι έχει μετακινηθεί από τη θέση του

Λόγω ατυχήματος, πτώσης ή σύγκρουσης μπορεί το δόντι να μετακινηθεί από τη θέση του. Δηλαδή ούτε να φύγει εντελώς αλλά ούτε να σπάσει.

Η επόμενη κίνηση: Θα πρέπει να επισκεφτείτε αμέσως τον οδοντίατρο για να το βάλει με τους κατάλληλους χειρισμούς στη θέση του και να σας δώσει οδηγίες αντιμετώπισης για τις επόμενες ημέρες.

Αν σπάσει ή φύγει μόνιμο δόντι 

Σε αυτή την περίπτωση είναι σημαντικό να διατηρήσετε την ψυχραιμία σας και να κάνετε άμεσα τις σωστές κινήσεις που μπορούν να «σώσουν» το δόντι του παιδιού.

Η επόμενη κίνηση:

• Καθαρίστε την τραυματισμένη περιοχή με χλιαρό νερό.
• Τοποθετήστε κρύες κομπρέσες στο πρόσωπο, στην τραυματισμένη περιοχή, για να μειώσετε το πρήξιμο.
• Ασκήστε πίεση στην περιοχή που αιμορραγεί με ένα καθαρό πανί.
• Βρείτε το δόντι ή το σπασμένο κομμάτι και ξεπλύνετέ το με κρύο νερό χωρίς να πιάσετε τη ρίζα.
• Βάλτε το δόντι ξανά στη θέση του στο στόμα και το παιδί το κρατά σταθερά δαγκώνοντας μία γάζα ή βαμβάκι.

ή διαφορετικά

• Τοποθετήστε το δόντι ή το σπασμένο δόντι μέσα σε φυσιολογικό ορό ή γάλα.  
• Αμέσως επισκεφτείτε τον πλησιέστερο οδοντίατρο ή παιδοδοντίατρο σε 30 λεπτά αν είναι δυνατόν. Όσο πιο γρήγορα ο γιατρός φροντίσει το τραυματισμένο δόντι, τόσο περισσότερες πιθανότητες υπάρχουν να σωθεί.

Κι αν δε σωθεί το σπασμένο δόντι;

Αν ο οδοντίατρος δεν καταφέρει να επανασυγκολλήσει το σπασμένο δόντι υπάρχουν εναλλακτικές ώστε να αποκατασταθεί το αισθητικό πρόβλημα. Αυτό που μπορείτε να κάνετε είναι να γίνει ανασύσταση του σπασμένου τμήματος του δοντιού με σύνθετη ρητίνη, μέχρι να φτάσει το παιδί στην ηλικία που θα μπορεί να γίνει αποκατάσταση είτε με όψεις (ανασύσταση δηλαδή του εξωτερικού τμήματος του δοντιού) είτε με θήκες. 

Πως θα μειώσετε τις πιθανότητες ενός οδοντικού τραύματος

Καθώς τα τραύματα (κατάγματα δοντιών ή ακόμη και γνάθων) είναι αρκετά συνηθισμένα στην παιδική ηλικία, ο ρόλος της πρόληψης μπορεί να παίξει ρόλο κλειδί και μπορεί να εξασφαλιστεί με δύο τρόπους. Ο ένας είναι η μείωση των κινδύνων στο περιβάλλον που μεγαλώνει το παιδί πράγμα που μειώνει την πιθανότητα ατυχήματος που μπορεί μεταξύ άλλων να αποβεί μοιραίο και για τα δόντια του. Σημαντικό είναι επίσης να προνοείτε για τα απαραίτητα μέτρα προστασίας σε αθλητικές δραστηριότητες ή σε περιπτώσεις που το παιδί επιδίδεται σε δραστηριότητες όπως ποδήλατο, πατινάζ κλπ.

Στην περίπτωση έντονων αθλητικών δραστηριοτήτων, συνίσταται η χρήση προστατευτικού νάρθηκα για παιδιά. Το δεύτερο σημαντικό μέτρο είναι η σωστή εκπαίδευση του παιδιού  από μικρή ηλικία ώστε να μάθει γενικά να είναι προσεκτικό και να αναγνωρίζει πιθανούς κινδύνους.