«Από το χωράφι στο πιάτο μας» με την υπογραφή της φύσης

Η ανάγκη για βιώσιμη ανάπτυξη είναι σήμερα πιο επίκαιρη από ποτέ σε όλους τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας. Σε ότι αφορά στο κρέας που επιλέγουμε, είτε ως επαγγελματίες είτε ως καταναλωτές, η αειφόρος ανάπτυξη και η βιώσιμη παραγωγή του έχουν πολλά και σημαντικά οφέλη τόσο στην υγεία μας όσο και στη διατήρηση τη διατήρηση του περιβάλλοντος, των παραδόσεων, του πολιτισμού και της ελληνικής υπαίθρου.

Ρωτήσαμε τη Βίκυ Κωστοπούλου, Συντονίστρια Προγράμματος Signed by Nature και μάθαμε περισσότερα για το ευρωπαϊκό πρόγραμμα που στόχο έχει να προστατεύσει αυτή την πολύτιμη και εύθραυστη αλυσίδα που ενώνει ανθρώπους, ζώα και περιβάλλον. 

Εικόνα

Κυρία Κωστοπούλου, τι είναι το πρόγραμμα signed by Νature;

Το Signed by Nature είναι ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα τριετούς διάρκειας, το οποίο εκτελεί η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Κρέατος (ΕΔΟΚ). Στόχος του προγράμματος είναι να ενημερώσει επαγγελματίες και καταναλωτές σε Ελλάδα, Γερμανία και Σουηδία για τα οφέλη της αειφόρου κρεοπαραγωγικής αιγοπροβατοτροφίας και παράλληλα να τους «εκπαιδεύσει» ώστε να αναγνωρίζουν την ποιότητα του κρέατος αιγών και προβάτων ευρωπαϊκής παραγωγής. Το Signed by Nature αναδεικνύει τα περιβαλλοντικά, οικονομικά, κοινωνικο-πολιτιστικά και ποιοτικά πλεονεκτήματα του τομέα της ευρωπαϊκής αιγοπροβατοτροφίας, η οποία αποτελεί τμήμα της ευρωπαϊκής ταυτότητας και πρέπει να επιβιώσει και να αναπτυχθεί.

Γιατί η Ευρωπαϊκή Ένωση στηρίζει το πρόγραμμα που συνδυάζει την αειφόρο ανάπτυξη με την βιώσιμη παραγωγή κρέατος; 

Η ανάγκη για βιώσιμη ανάπτυξη είναι σήμερα πιο επίκαιρη από ποτέ, καθώς στο πλαίσιο της Πράσινης Ανάπτυξης η Ε.Ε. Έχει θέσει ως προτεραιότητα την αειφορία και τη βιώσιμη ανάπτυξη σε όλους τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας. Η κτηνοτροφία αποτελεί για την Ευρωπαϊκή Ένωση κρίσιμο στοιχείο, καθώς θεωρεί τους κτηνοτρόφους πραγματικούς φύλακες των συστημάτων παραγωγής τροφίμων και υπεύθυνους για την προστασία του περιβάλλοντος, δίνοντας μεγάλη σημασία στις δραστηριότητες τους στον πρωτογενή τομέα της οικονομίας. Ειδικότερα με την ευρωπαϊκή στρατηγική «Από το χωράφι στο πιάτο» (From farm to fork), η κτηνοτροφία στην Ε.Ε. καλείται να επιτύχει την παραγωγή προϊόντων υψηλής ποιότητας, που ταυτόχρονα θα πληρούν μια σειρά προϋποθέσεων σχετικά με το περιβάλλον, την πολιτιστική κληρονομιά, την ευζωία των ζώων και την απασχόληση. Έτσι, θα δημιουργηθούν καλύτερες συνθήκες και οφέλη για τα ζώα, τη γη, τους κτηνοτρόφους, τη βιομηχανία και, φυσικά, τους καταναλωτές.

Ποια η σημασία της βιώσιμης αιγοπροβατροφίας;

Η αειφόρος αιγοπροβατοτροφία αποτελεί υπόδειγμα βιώσιμης ανάπτυξης στην κτηνοτροφία  και για αυτό αναδεικνύεται από την ΕΔΟΚ μέσα από το Signed by Nature. Η εκτατική αιγοπροβατοτροφία συμβάλλει στη διατήρηση της βλάστησης και προστατεύει τη φύση από καταστροφές εξασφαλίζοντας τον έλεγχο της ανεπιθύμητης συγκέντρωσης εύφλεκτης βιομάζας.

Χάρη στη βόσκηση, η αιγοπροβατοτροφία ευθύνεται για μόλις το 3,7% των εκπομπών ρύπων της ευρωπαϊκής κτηνοτροφίας. Η βόσκηση, εξάλλου, γίνεται σε μη καλλιεργήσιμη γη, αξιοποιώντας τους φυσικούς πόρους σε μειονεκτικές και δυσπρόσιτες περιοχές, γεγονός που διατηρεί τη βιωσιμότητα των ορεινών περιοχών και τη διατήρηση των τοπικών κοιντήτων. Επιπλέον, ο νομαδικός τρόπος ζωής των βοσκών συμβάλλει στην προώθηση εμπορικών δραστηριοτήτων σε απομακρυσμένες περιοχές.  Ας μην ξεχνάμε ακόμη ότι η αιγοπροβατοτροφία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Κάτι που ίσως δεν γνωρίζουν οι καταναλωτές,  είναι ότι το αιγοπρόβειο κρέας είναι υψηλής διατροφικής αξίας, μιας και οι κατσίκες και τα πρόβατα στη χώρα μας έχουν καλή διαβίωση και η τροφή τους είναι απολύτως φυσική.

Στην πραγματικότητα λοιπόν, η συχνά «παρεξηγημένη» η αιγοπροβατοτροφία είναι μια αειφόρος διαδικασία με την υπογραφή της φύσης και πολλαπλά οφέλη για όλους. Για να το διαπιστώσετε αυτό μπορείτε να δείτε το ενημερωτικό βίντεο του προγράμματος με ξεναγό τον αγαπητό Ηλία Μαμαλάκη εδώ

Ποιες δράσεις και πρωτοβουλίες έχουν αναπτυχθεί στον τομέα της εκπαίδευσης;

Οι εκπαιδευτικές δράσεις του προγράμματος εστιάζουν στα παιδιά, τους αυριανούς πολίτες που κρατούν τις αποφάσεις του μέλλοντος στα χέρια τους. Το ζητούμενο είναι να έχουν εγκαίρως ολοκληρωμένη ενημέρωση για  τον «κύκλο της ζωής», δηλαδή τη διασύνδεση που υπάρχει ανάμεσα στη βιώσιμη αιγοπροβατοτροφία και στη διατήρηση του περιβάλλοντος, των παραδόσεων, του πολιτισμού και της ελληνικής υπαίθρου. Είναι σημαντικό να γνωρίζουν τους κρίκους αυτής της πολύτιμης αλλά και εύθραυστης αλυσίδας, που αν σπάσει θα έχει συνέπειες στο περιβάλλον και τη ζωή μας. Για αυτό, στο πλαίσιο του Signed by Nature έχει δημιουργηθεί ένα βίντεο animation  που απευθύνεται σε παιδιά και αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο για γονείς και εκπαιδευτικούς, καθώς χρησιμοποιεί απλή γλώσσα για να εξηγήσει σύνθετους, άλλα άκρως επίκαιρους όρους όπως η βιώσιμη ανάπτυξη, η αειφορία και η εκτατική κτηνοτροφία. Το βίντεο συνοδεύεται και από ένα βιβλίο το οποίο βοηθά τα παιδιά να προσεγγίσουν τους όρους αυτούς. Παράλληλα, η ΕΔΟΚ έχει διοργανώσει εκπαιδευτικά εργαστήρια για παιδιά ηλικίας 7-12 ετών, τα οποία διδάχθηκαν με απλό και κατανοητό τρόπο, μέσα από παιχνίδια και δραστηριότητες, τις βασικές έννοιες του Signed by Nature για την αειφόρο ανάπτυξη και την βιώσιμη παραγωγή κρέατος.

Τι συνεπάγονται οι αλλαγές αυτές στην ποιότητα του κρέατος που τρώμε;

Το κρέας που παράγεται από την εκτατική αιγοπροβατοτροφία είναι υψηλής θρεπτικής αξίας και ποιότητας. Οι κατσίκες και τα πρόβατα στη χώρα μας έχουν καλή διαβίωση και τρέφονται φυσικά: η βάση της διατροφής τους αποτελείται από φυτά πράσινων βοσκότοπων υψηλής θρεπτικής αξίας, ούτε γονιμοποιημένα ούτε ψεκασμένα με ζιζανιοκτόνα. Η ποικιλία στη διατροφή τους, καθώς τον χειμώνα βόσκουν στα πεδινά και το καλοκαίρι μετακινούνται στα ορεινά, προσθέτει γεύση στο κρέας αιγών και προβάτων, όπως επίσης και πολύ σημαντικές για τον οργανισμό βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και καλά λιπαρά Ω3. Οπότε, οι τελικοί αποδέκτες των προϊόντων κρέατος, οι καταναλωτές, έχουν πολύ σημαντικά οφέλη.

Αξίζει να σημειωθεί ότι όλο αυτό το υλικό και οι ενημερώσεις σχετικά με τις δράσεις του προγράμματος βρίσκονται στο Facebook, Instagram, YouTube και στο Signedbynature.eu.