10 ερωτήσεις για την απόκτηση παιδιού με δωρεά σπέρματος

Πλησιάζεις ή έχεις περάσει την τέταρτη δεκαετία της ζωής σου και είσαι ακόμα ελεύθερη. Οι προσπάθειες σου να βρεις τον ιδανικό σύντροφό που παράλληλα να ενδιαφέρεται να γίνει πατέρας το συντομότερο δυνατό -δεδομένου ότι το βιολογικό σου ρολόι πιέζει- αποβαίνουν άκαρπες. Γνωρίζεις ότι η γονιμότητά σου φθίνει χρόνο με το χρόνο και οι σκέψεις ότι ίσως δεν προλάβεις να γίνεις μητέρας σε αγχώνουν. Όμως πέρα από όλα αυτά, κάτι έχει αλλάξει μέσα σου από την εποχή που το μόνο που σε ένοιαζε ήταν οι σπουδές, η καριέρα, οι παθιασμένοι έρωτες, τα ταξίδια και η καλοπέρασή σου. Νιώθεις  πλέον την ανάγκη ότι ναι είσαι έτοιμη και το θέλεις πολύ αυτό. Ποιο;  Να γίνεις μητέρα και να κρατήσεις ένα μωρό στην αγκαλιά σου το συντομότερο δυνατό. Γιατί να περιμένεις; Γιατί να αγχώνεσαι για το αν και πότε; Η επιστήμη εξάλλου είναι με το μέρος σου αφού πλέον υπάρχουν εναλλακτικές.  Όπως η εναλλακτική της απόκτησης παιδιού με Σπέρμα Δότη που  φαίνεται ότι είναι μια αυξανόμενη τάση παγκοσμίως. Σίγουρα έχεις ακούσει γι’ αυτό. Σίγουρα κάποια φίλη σου ή φίλη φίλης το συζητάει ή το έχει ήδη τολμήσει. Γιατί όχι  κι εσύ; Ή μπορεί απλά  να υπάρχει αυτή η σκέψη στο μυαλό σου εδώ και καιρό. Θα το τολμήσεις όμως;

Σε όποια περίπτωση κι αν ανήκεις, αυτό που πάνω απ’ όλα χρειάζεται πριν  πάρεις ή  προχωρήσεις στην υλοποίησης μιας τέτοιας απόφασης είναι σημαντικό να είσαι πολύ καλά ενημερωμένη.

Ο Δρ. Θάνος Παράσχος Χειρουργός Γυναικολόγος – Μαιευτήρας, ειδικός στην Εξωσωματική  Γονιμοποίηση και Ενδοσκοπική Χειρουργική είναι ο ειδικός που επιλέξαμε για να απαντήσει στις πιο βασικές ερωτήσεις πάνω στο θέμα αυτό.

Κύριε Παράσχο η εμπειρία σας λέει ότι είναι αυξανόμενο το ενδιαφέρον από τις γυναίκες χωρίς σύντροφο, που στρέφονται προς αυτή την εναλλακτική, ν’ αποκτήσουν παιδί με σπέρμα δότη.

Αυτό ισχύει και θα πρέπει να τονίσω ότι ο αριθμός και το ενδιαφέρον αυτής της ομάδας είναι όντως ολοένα αυξανόμενοι. Όπως αυξανόμενο είναι και το ενδιαφέρον των γυναικών που καταψύχουν τα ωάριά τους πριν την ηλικία των 37 για μελλοντική χρήση. Ο λόγος είναι ότι όλο και περισσότερες γυναίκες αναβάλλουν τον γάμο και τη μητρότητα λόγω σπουδών και καριέρας, με αποτέλεσμα να είναι πλέον συνηθισμένο φαινόμενο να φτάνουν στην τέταρτη δεκαετία της ζωής τους χωρίς να έχουν βρει τον κατάλληλο υποψήφιο για πατέρα των παιδιών τους. Πολλές από αυτές τις γυναίκες ζουν με το άγχος αν θα γίνουν ποτέ μητέρες, καθώς νιώθουν το βιολογικό τους ρολόι να χτυπά, γνωρίζοντας ότι δυστυχώς –θέλοντας και μη- η γονιμότητά τους φθίνει, ιδιαίτερα μετά τα 35 και μειώνονται οι πιθανότητες ν’ αποκτήσουν μωρό. Η λύσεις που δίνει η εξωσωματική γονιμοποίηση είτε με καταψυγμένα ωάρια είτε με τη δωρεά σπέρματος, μπορεί να διασφαλίσει ότι θα αποκτήσουν το βιολογικό τους παιδί και θα βιώσουν τη χαρά της μητρότητας, που κατά τη γνώμη μου καμία γυναίκα δεν πρέπει να στερείται.

Φυσικά υπάρχει και η ομάδα των ομοφυλόφιλων γυναικών, που με αυτό τον τρόπο μπορούν ν’ αποκτήσουν τα δικά τους βιολογικά παιδιά…

Ναι, ισχύει και αυτό, αφού πλέον το νομικό πλαίσιο στη χώρα μας το επιτρέπει.

Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που χρειάζεται να σκεφτεί μια γυναίκα που θέλει να αποκτήσει παιδί με Δότη Σπέρματος;

Ότι πρόκειται για μια απόφαση που δεν θα πρέπει να πάρει επιπόλαια. Η γυναίκα θα πρέπει να είναι απόλυτα συνειδητοποιημένη ότι θα πρέπει  όχι  μόνο να θέλει αλλά και να μπορεί να μεγαλώσει ένα παιδί μόνη της.

Πόσες πληροφορίες μπορεί να πάρει η γυναίκα για τον υποψήφιο δότη;

Το πρώτο που χρειάζεται να ξέρει είναι ότι όλοι οι Δότες Σπέρματος είναι ανώνυμοι, όπως επιβάλλεται και από την ελληνική νομοθεσία. Υπάρχουν δύο τύποι δοτών. Εκείνοι με το βασικό κι εκείνοι με το εκτεταμένο προφίλ. Οι πρώτοι καταχωρούνται με έναν αριθμό μαζί με πληροφορίες που αφορούν μόνο λίγα χαρακτηριστικά (φυλή, εθνικότητα, χρώμα ματιών και μαλλιών, ύψος, βάρος, ομάδα αίματος, εκπαίδευση και επάγγελμα). Στο εκτεταμένο προφίλ υπάρχουν πιο εκτενείς πληροφορίες σχετικά με το υπόβαθρο των δοτών, την εκπαίδευσή τους, τις οικογενειακές τους σχέσεις κ.ά. Συνήθως οι ελεύθερες ή ομοφυλόφιλες γυναίκες προτιμούν το εκτεταμένο προφίλ, μιας και έχουν ανάγκη να γνωρίζουν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον πατέρα του παιδιού που θα φέρουν στον κόσμο. Αντίθετα τα ζευγάρια που έχουν ανάγκη από δωρεά σπέρματος προκειμένου να αποκτήσουν παιδί αρκούνται στο βασικό προφίλ.

Υπάρχουν επομένως και ζευγάρια που χρειάζεται να αναζητήσουν δότη σπέρματος;

Ναι. Παρόλο που οι εξελίξεις στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή μας επιτρέπουν πλέον να δώσουμε λύση στα περισσότερα προβλήματα που αφορούν την ανδρική υπογονιμότητα, υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις υπογονιμότητας που δεν επιτρέπουν την επιτυχία στη σύλληψη. Όπως στην περίπτωση που το ανοσοποιητικό σύστημα του άνδρα αντιδρά ενάντια στα σπερματοζωάρια, πράγμα που διαπιστώνεται με ειδικό τεστ των αντισπερματικών αντισωμάτων. Επίσης, ένα μεγάλο ποσοστό ανεξήγητης ανδρικής υπογονιμότητας μπορεί να οφείλεται σε γενετικές ανωμαλίες, θέτοντας τον κίνδυνο μεταβίβασης κάποιου σοβαρού κληρονομικού νοσήματος στα παιδιά. Σε αυτά τα ζευγάρια, μεταξύ των άλλων λύσεων που προτείνονται, υπάρχει και  η εναλλακτική της εξωσωματικής με Δότη Σπέρματος.

Για να επανέλθουμε στο προφίλ του δοτών. Υπάρχουν φωτογραφίες τους στο βασικό ή στο εκτεταμένο προφίλ;

Όχι, δεν υπάρχουν φωτογραφίες ούτε στη μία περίπτωση ούτε στην άλλη επειδή δεν επιτρέπεται αυτό από τη νομοθεσία.

Σε ό,τι αφορά τη φυσική κατάσταση των δοτών;

Επιλέγονται νέοι άνδρες από 18 έως 35, που έχουν ελεγχθεί εξονυχιστικά για σεξουαλικά μεταδιδόμενα και άλλα νοσήματα, ώστε να εξασφαλιστεί ότι είναι υγιείς και θα προκύψουν υγιή μωρά. 

Τι άλλο χρειάζεται να ξέρει μια γυναίκα που θέλει να προχωρήσει  σ’ αυτή τη διαδικασία;

Ότι μπορεί να κάνει κράτηση σπέρματος δότη, γιατί, αν γεννήσει το πρώτο της παιδί, ίσως θελήσει να αποκτήσει και δεύτερο, εξασφαλίζοντας ότι τα παιδιά της θα σχετίζονται 100% γενετικά ως αδέρφια. Επειδή όμως υπάρχει περίπτωση να εξαντληθεί το σπέρμα του δότη από άλλες ενδιαφερόμενες, καλό είναι όταν αποφασίσει μια γυναίκα με ποιο δότη θα προχωρήσει να κάνει κράτηση.

Πόσα παιδιά μπορεί να προκύψουν από τον ίδιο δότη;

Στην Ελλάδα επιτρέπεται μέχρι δέκα από κάθε δότη.

Μία γυναίκα, που επιλέγει ν’ αποκτήσει παιδί με σπέρμα δότη, μπορεί μείνει έγκυος με την πρώτη;  

Όπως είναι γνωστό μετά την επιλογή δότη σπέρματος ακολουθεί η διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Τα ποσοστά επιτυχίας εξωσωματικής με δότη σπέρματος διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία της μητέρας και τη μέθοδο που χρησιμοποιούμε. Είναι πιο χαμηλά στον πρώτο κύκλο –μπορούν όμως να φτάσουν και το 40%- και αυξάνονται κατά πολύ στους κύκλους που ακολουθούν, φτάνοντας έως και το 70% ή 80%. Μία όμως γυναίκα σε καλή ηλικία και χωρίς προβλήματα γονιμότητας μπορεί να μείνει έγκυος από την πρώτη προσπάθεια.