Τι κάνεις αν ο ψυχολόγος σου σου λέει μείνε κι εσύ θέλεις να φύγεις;
Κανόνας πρώτος: είναι η δική σου θεραπεία. Κανόνας δεύτερος: αν πάντοτε σεβόσουν τη κρίση του ψυχοθεραπευτή σου και σου πει «δεν είσαι έτοιμη να φύγεις», σκέψου το ξανά μήπως έχει δίκιο. Όταν το ξανασκεφτείς, κοίτα τον πρώτο κανόνα. Ακόμα όμως κι αν κάνεις λάθος με το να σταματήσεις, μπορείς πάντα να επιστρέψεις, και στο τέλος θα έχεις μάθει κάτι απ' αυτό. Ρωτήσαμε τον ψυχολόγο ψυχοθεραπευτή Πάτροκλο Παπαδάκη ποια είναι τα σημάδια που δείχνουν ότι ήρθε η ώρα να αποχωρήσεις.
1 Οι συνεδρίες σας δεν σε κάνουν να νιώθεις καλύτερα
Στην ιδανική περίπτωση πρέπει να φεύγεις από την ψυχοθεραπεία, νιώθοντας ότι ο ψυχολόγος σου έχει σηκώσει μέρος του βάρους σου, δεν το έχει προσθέσει. Όμως έχε υπόψη σου ότι πιθανότατα θα νιώσεις χειρότερα πριν νιώσεις καλύτερα. Το να μοιράζεσαι τα θαμμένα συναισθήματά σου, τους σκληρούς αγώνες και τις προηγούμενες τραυματικές εμπειρίες σου μπορεί να σε κάνει να νιώθεις ευάλωτη, κάτι που συχνά αποκαλύπτει κάποια βαθιά αρνητικά συναισθήματα. Ενδέχεται να κλάψεις ή να νιώσεις άγχος, εξάλλου το να μιλάς για αυτά που σε βαραίνουν είναι γνωστό ότι ανοίγουν πληγές. Ωστόσο, το άνοιγμα και ο καθαρισμός των πληγών είναι σημαντικό για την ασφαλή επούλωση. Αν και η συζήτηση για τα προβλήματά σου μπορεί να είναι επώδυνη στην αρχή, με τον καιρό θα αρχίσεις να νιώθεις καλύτερα. Εάν όμως νιώθεις ότι ο ψυχοθεραπευτής σου δεν σε ακούει, δεν είναι αρκετά ευαίσθητος με τις ανάγκες σου ή δεν σε βοηθά να χρησιμοποιήσεις κάποια εργαλεία για να αντιμετωπίσεις τα συναισθήματά σου, τότε δεν χρειάζεται να το σκεφτείς πολύ. Φύγε.
Διάβασε: Γιατί ο κρυφός θυμός είναι τοξικός
2 Δεν νιώθεις ότι αλλάζεις
Αφού ξεκινήσεις τη θεραπεία, προσδοκάς ότι θα διαπιστώσεις κάποια αλλαγή στον εαυτό σου με την πάροδο του χρόνου. Εξαρτάται βέβαια από τα προβλήματα που προσπαθείς να αντιμετωπίσεις, τη μορφή θεραπείας στην οποία συμμετέχεις, το πόσο αφοσιωμένη είσαι, πόσο ικανός είναι ο θεραπευτής σου, πόσο συχνά σε βλέπει και πολλά άλλα. Δεν υπάρχει κανένας κανόνας για το πόσο καιρό χρειάζεσαι για να νιώσεις ότι η θεραπεία λειτουργεί, αλλά θα πρέπει να δεις κάποια αλλαγή από τη θεραπεία σχετικά σύντομα. Βέβαια ένας καλός ψυχοθεραπευτής θα σου δώσει τη δύναμη να παίρνεις σωστές αποφάσεις και θα σου μάθει τα σωστά διαχειριστικά εργαλεία για να αντιμετωπίζεις τα συναισθήματά σου και να ελέγχεις τις πράξεις σου. Ωστόσο, δεν είναι δική του ευθύνη να κάνει επιλογές για εσένα. Όμως εάν πιστεύεις ότι ο ψυχοθεραπευτής σου δεν είναι ικανός να σε βοηθήσει να προχωρήσεις, ίσως είναι καιρός να προχωρήσεις εσύ, μόνη σου.
Δες κι αυτό: Βιβλιοθεραπεία, κι όμως υπάρχει!
3 Δεν τον εμπιστεύεσαι
Ένα από τα κύρια σημεία της θεραπείας είναι το να ανοιχτείς. Εάν αντιληφθείς ότι δεν θέλεις να πεις στον θεραπευτή σου τί σκέφτεσαι ή πώς συμπεριφέρεσαι, αυτό θα εμποδίσει τη θεραπεία σου. Λάβε υπόψη ότι μέρος της δουλειάς του ψυχοθεραπευτή είναι να σε κάνει υπεύθυνο για τον εαυτό σου, κάτι που μπορεί να είναι άβολο μερικές φορές. Μπορεί να σου φαίνεται παράξενο να πληρώνεις κάποιον για να σου βάζει όρια όταν είναι απαραίτητο. Μπορεί να είσαι απρόθυμη να γίνεις απόλυτα ειλικρινής για κάποιες πτυχές της ζωής σου που ντρέπεσαι γι’ αυτές. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο εναπόκειται στον ψυχοθεραπευτή σου να δημιουργήσει έναν ασφαλή, μη επικριτικό χώρο, όπου θα νιώθεις άνετα να αναφέρεις αυτά τα θέματα. Εάν δεν μπορείς, πώς θα τα αντιμετωπίσεις;
Από την άλλη είναι σημαντικό να αναγνωρίσεις ότι η θεραπεία δεν είναι συνώνυμη με τη φιλία. Ένας αποτελεσματικός θεραπευτής θα σε προκαλέσει και θα σε βοηθήσει να δεις τα πράγματα από μια διαφορετική οπτική γωνία, ακόμα κι αν είναι δύσκολο να το δεχτείς. Θα πρέπει ωστόσο να υπάρχει ένα αυστηρό επαγγελματικό όριο που δεν πρέπει ποτέ να ξεπεραστεί. Ακόμα κι αν θεωρείς τον θεραπευτή σου φίλο, δεν πρέπει ποτέ εκείνος να σε αντιμετωπίζει ως φίλο του.
Δες ακόμη: Δεν μπορείς να λέγεσαι ψυχολόγος εάν...
4 Η πρόσβαση σε αυτόν σε δυσκολεύει
Τα προβλήματα θεραπείας μπορεί κάποιες φορές να είναι πρακτικά. Ίσως δυσκολεύεσαι να προγραμματίσεις με αυτό το άτομο, π.χ. δεν έχει απογευματινές ώρες, αλλά το απόγευμα να είναι το μόνο που έχεις στη διάθεσή σου ή είναι πολύ μακριά από την περιοχή σου και δεν μπορείς να είσαι συνεπής.
5 Νιώθεις ότι δεν χρειάζεσαι πλέον θεραπεία
Δεν τελειώνουμε τη θεραπεία επειδή έπαψε να λειτουργεί. Ίσως την τελειώνουμε επειδή λειτούργησε. Αν νιώθεις ότι έχεις πάρει ό,τι μπορούσες από τον ψυχοθεραπευτή σου, ίσως είναι καιρός να συζητήσεις την αποχώρησή σου από την ψυχοθεραπεία.
Αλλά αν αποφεύγεις να αντιμετωπίσεις τις σχέσεις σου (να πάρεις την ευθύνη που σου αναλογεί, να δεσμευτείς κλ.π.), εάν δεν φτάνεις μέχρι το κόκαλο, δεν θα μπορέσεις να προχωρήσεις σε πιο βαθιά πράγματα και η αποχώρηση από τη θεραπεία δεν θα σου κάνει καλό.
Να θυμάσαι: Ενώ κάθε σχέση ψυχοθεραπευτή-ψυχοθεραπευόμενου είναι μοναδική, ο κύριος στόχος ενός ψυχολόγου είναι να σε βοηθήσει να βελτιώσεις τη συνολική σου ευεξία και ευημερία. Ωστόσο, για να δεις πρόοδο, θα πρέπει να είσαι πρόθυμη να αφιερώσεις χρόνο και προσπάθεια στη θεραπευτική διαδικασία και να μην τα παρατήσεις σύντομα.
Διάβασε ακόμη: Πώς μπορείς να εντοπίσεις τον κατάλληλο ψυχολόγο για εσένα
