Τα νέα επιστημονικά δεδομένα για τον έρωτα

Η αλήθεια είναι ότι όταν αναλύουμε πολύ το φαινόμενο του έρωτα, χάνει την μαγεία του. Ή μήπως όσα περισσότερα μαθαίνουμε τόσο καλύτερα αντιλαμβανόμαστε τη δύναμή του έρωτα στη ζωή μας, στην καρδιά μας, στο μυαλό μας; Όποια κι να είναι η άποψή σου σχετικά με αυτό σίγουρα σε ενδιαφέρει -έστω κι από περιέργεια- να μάθεις τις εννέα νέες αλήθειες που επιβεβαιώνει η επιστήμη για το φαινόμενο του έρωτα. Εξάλλου, οι συγκεκριμένες πληροφορίες είναι σίγουρο ότι θα σου φανούν με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους χρήσιμες.

Δεν είναι εύκολο να εξηγήσεις γιατί από όλους τους ανθρώπους γύρω σου εσύ θα ξεχωρίσεις ένα συγκεκριμένο πρόσωπο για να ερωτευτείς. Και γιατί όταν τα βέλη του έρωτα σε χτυπήσουν, θα καταλήξεις να σκέφτεσαι το πρόσωπο αυτό όλη μέρα σε βαθμό που θα χάσεις τη συγκέντρωσή σου ή ακόμα και τον αυτοέλεγχό σου. Ούτε γιατί ο αποχωρισμός από το πρόσωπο που έχεις ερωτευτεί -ακόμα κι αν πρόκειται για γνωριμία λίγων μηνών- πονάει τόσο πολύ σε βαθμό που μπορεί να βλάψει ακόμα και την υγεία σου.

Η αλήθεια, όμως, είναι ότι για όλα υπάρχει εξήγηση. Ο έρωτας, εξάλλου, είναι ένα πεδίο που μελετάται από τους επιστήμονες περισσότερο από ποτέ. Έτσι πολλά έχουν γραφτεί κατά καιρούς για το πώς, ποιούς ερωτευόμαστε και γιατί.

Τι καινούργιο, αποκαλύπτει η επιστημονική έρευνα για το φαινόμενο του έρωτα

• Προκαλεί καρδιοχτύπι συνήθως στους αγχώδεις τύπους

Γνωρίζουμε ότι ένα από τα πιο τυπικά και ηχηρά σημάδια του έρωτα, το καρδιοχτύπι ή πιο σωστά η αίσθηση παλμών, οφείλεται στην αύξηση της καρδιακής συχνότητας η οποία κατά κανόνα συμβαίνει κάθε φορά που είμαστε σε κατάσταση εγρήγορσης λόγω στρες, φόβου ή ενθουσιασμού. Υπό μία έννοια κάθε ερωτευμένος πιθανόν να νιώθει κάποιας μορφής άγχους ή ενθουσιασμού κάθε φορά που αντικρίζει το πρόσωπο που έχει ερωτευθεί. Όσο περνά ο καιρός όμως ο εγκέφαλος συνηθίζει στο ερέθισμα και η ηρεμία αποκαθίσταται. Σύμφωνα πάντως με τους ειδικούς η αντίδραση όλων των ερωτευμένων δεν είναι ίδια. Οι πιο αγχώδεις είναι αυτοί που είναι πιο πιθανόν να νιώθουν το ερωτικό καρδιοχτύπι ενώ οι πιο ψύχραιμοι πιθανόν να μην σωματοποιούν το συναίσθημά τους με ταχυκαρδία χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι οι δεύτεροι είναι λιγότερο ερωτευμένοι από τους πρώτους.

• Κάνει δύο καρδιές να χτυπούν σαν μία

Όταν οι ερωτευμένοι κοιτάζονται στα μάτια συγχρονίζεται ο ρυθμός της καρδιάς τους. Το ήξερες αυτό; Τι ακριβώς, όμως, δείχνει η έρευνα που δημοσιεύθηκε στο International Journal of Psychology; Στο πείραμα όπου συμμετείχαν ερωτευμένα ζευγάρια διαπιστώθηκε ότι όταν κοιτάζονταν στα μάτια, η καρδιά τους μετά από τρία λεπτά της ώρας χτυπούσε παρόμοια. Με λίγα λόγια στον έρωτα οι καρδιές των δύο χτυπούν σαν μία!

• Μοιάζει με ναρκωτικό

Έρευνα που διεξήχθη από το Syracuse University αποκαλύπτει σε άρθρο που δημοσιεύθηκε στο Journal of Sexual Medicine ότι στον εγκέφαλο του ερωτευμένου αυξάνονται τα επίπεδα συγκεκριμένων ευφορικών χημικών που με τη σειρά τους ενεργοποιούν 12 περιοχές του εγκεφάλου ταυτόχρονα ακριβώς όπως συμβαίνει μετά από τη λήψη μιας δόσης κοκαΐνης. Αυτό εξηγεί όχι μόνο την ευφορική διάθεση που νιώθει ο ερωτευμένος αλλά και τα συμπτώματα στέρησης που βιώνει όταν απομακρύνεται από το πρόσωπο που ποθεί.

• Και με ψυχαναγκασμό

Αρκετές μελέτες επιβεβαιώνουν ότι οι ερωτευμένοι τον πρώτο καιρό --στη φάση δηλαδή του έντονου έρωτα- έχουν πιο χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης -της ορμόνης της ευφορίας- και πιο υψηλά επίπεδα κορτιζολης -της ορμόνης του στρες-. Αυτή η αναλογία σύμφωνα με τους ψυχιάτρους είναι παρόμοια με την αναλογία που συναντάται στα άτομα με OCD (Οbsessive Compulsive Disorder) αυτό που στα ελληνικά ορίζεται ως Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή. Οι ειδικοί εξηγούν πως η ανασφάλεια την οποία νιώθουν οι ερωτευμένοι στην αρχή μιας σχέσης σχετικά με την εξέλιξή της και το άγχος μιας πιθανής απόρριψης ή χωρισμού δικαιολογούν αυτό το μπέρδεμα στον εγκέφαλο καθώς και την ορμονική ανισορροπία. Έτσι δεν αποκλείονται στον έρωτα συναισθήματα που οδηγούν σε εμμονές καθώς και εγκεφαλικά “κολλήματα” που θυμίζουν τα συμπτώματα της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής.

• Έχει παυσίπονη δράση

Πάνω σε αυτό οι έρευνες έχουν να πουν πολλά. Η πιο ενδιαφέρουσα από αυτές που έχει δημοσιευθεί και στο New York Times αναφέρει ότι ζευγάρια σε μακχροχρόνια σχέση ή με ισχυρό δεσμό σύνδεσης μπορούν να νιώσουν αυτόματα ηρεμία και ανακούφιση όταν έρχονται αντιμέτωπα με στρεσογόνες καταστάσεις ή δυσκολίες. Με ποιο τρόπο; Απλώς κρατώντας ο ένας το χέρι του άλλου. Μια ακόμα έρευνα από το πανεπιστήμιο του Stanford επιβεβαιώνει ότι μια αγκαλιά διαρκείας από το αγαπημένο σου πρόσωπο την ώρα που έχεις πονοκέφαλο αυξάνει τα επίπεδα της ορμόνης οξυτοκίνης πράγμα που μπορεί να μειώσει την έντασή του πονοκεφάλου.

Τέλος ένα ακόμα πείραμα που διεξήχθη από το ίδιο πανεπιστήμιο δείχνει ότι αν κάποιος βιώνει συμπτώματα πόνου, κοιτώντας τη φωτογραφία του αγαπημένου του μειώνεται ο πόνος κατά 44%. Μαγικό; Κι όμως αληθινό! Πράγμα που σημαίνει ότι πιθανόν ο κλάδος της ιατρικής θα πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη την επίδραση των σχέσεων αγάπης στις θεραπευτικές προσεγγίσεις της.

• Ραγίζει καρδιές… κυριολεκτικά

Μόλις πριν μερικά χρόνια η επιστήμη μίλησε για το σύνδρομο ραγισμένης καρδιάς. Προκαλείται σε σπάνιες περιπτώσεις λόγω ενός μεγάλου συναισθηματικού σοκ και εκφράζεται με συμπτώματα που μοιάζουν με έμφραγμα. Οι νέες έρευνες δείχνουν ότι ακόμα και πιο συνηθισμένα δυσάρεστα στρεσογόνα περιστατικά όμως όπως ένας απλός χωρισμός, ένα διαζύγιο ή ο θάνατος ενός συντρόφου ή ακόμα και η αποκάλυψη μιας απιστίας προκαλεί πόνο και επιβαρύνει την υγεία της καρδιάς. Σε αυτή την περίπτωση, θα μπορούσαμε να πούμε ότι όχι ο ίδιος ο έρωτας όσο μία κακή έκβαση της ερωτικής σχέσης είναι αυτή που μπορεί να “ραγίσει” μια καρδιά.

• Δίνει έμπνευση

Φυσικά αυτό το υποψιαζόμαστε όλοι. Τόσα ποιήματα. Τόσα τραγούδια. Τόσα μυθιστορήματα και τόσα έργα τέχνης έχουν δημιουργηθεί με αφορμή τα συγκλονιστικά συναισθήματα που προκαλεί ο έρωτας. Πλέον όμως υπάρχει και έρευνα που επιβεβαιώνει ότι το ερωτευμένο μυαλό δίνει ώθηση στη δημιουργική αλλά και στην αφηρημένη σκέψη. Το ίδιο βέβαια ισχύει και για τις σεξουαλικές σκέψεις. Δίνουν επίσης ώθηση στον εγκέφαλό μας σύμφωνα με τους ειδικούς. Αν και φαίνεται ότι οι σεξουαλικές σκέψεις επηρεάζουν περισσότερο τη διάθεση να θέτουμε στόχους και να κάνουμε μακροπρόθεσμα σχέδια εν αντιθέσει με τον έρωτα που επηρεάζει κυρίως την έμπνευσή μας.

• Τελικά… περνάει

Εντάξει, αυτό δεν είναι καινούργια πληροφορία. Πάει καιρός που η επιστήμη έχει αποφανθεί ότι η διάρκεια του έρωτα που εκφράζεται με τη μορφή του έντονου πάθους, του τρελού ενθουσιασμού και της μέγιστης εξιδανίκευσης διαρκεί από έξι μήνες έως δύο χρόνια. Η καινούργια είδηση είναι ότι το μέγιστο της διάρκειας του έρωτα εκτιμάται ότι είναι τελικά περίπου ένας χρόνος και όχι δύο. Κι αυτό υπολογίζεται με βάση τη νευροτροφίνη, ένα χημικό στον εγκέφαλο που απογειώνεται όταν ερωτευόμαστε προκαλώντας την ευχάριστη συνήθως αναταραχή στο “είναι” μας όμως σταδιακά πέφτει φτάνοντας στα φυσιολογικά επίπεδα το αργότερο σε ένα χρόνο. Τα καλά νέα είναι ότι αν όλα πάνε καλά μετά από ένα χρόνο το ερωτικό πάθος δίνει τη θέση του στη δεσμευτική δύναμη της αγάπης που αποτελεί βασικό και κύριο δεδομένο για την εξέλιξη μιας σχέσης.

• Είναι απαραίτητο συστατικό της ευτυχίας

Πρόσεξέ το αυτό και μην το προσπεράσεις επιπόλαια. Η έρευνα προέρχεται από το Πανεπιστήμιο του Harvard και διήρκησε 75 χρόνια! Σε τι συμπέρασμα κατέληξε; Ότι η αγάπη είναι αυτή που μετράει πάνω από όλα σε σχέση με τα επίπεδα της ευτυχίας. Πιο ευτυχισμένοι είναι οι ερωτευμένοι, εκείνοι που απολαμβάνουν μια συντροφική σχέση αγάπης αλλά ακόμα κι εκείνοι που συνεχίζουν να αναζητούν εκεί έξω τον έρωτα γνωρίζοντας ότι αυτό αποτελεί σημαντική παράμετρο για την κατάκτηση της προσωπικής τους ευτυχίας. Γι’ αυτό μην απελπίζεσαι αν είσαι μόνος ή μόνη. Συνέχισε να ελπίζεις στον έρωτα καθώς ακόμα κι αυτό σε φέρνει ένα βήμα πιο κοντά στην ευτυχία.