Παρενόχληση στον χώρο εργασίας: Πώς να την αναγνωρίσεις και πώς να την αντιμετωπίσεις

Υπάρχουν πολλά είδη παρενόχλησης, τα οποία και σίγουρα θα πρέπει να καταγγέλλονται από την πρώτη στιγμή. Συνήθως, τα θύματα είναι γυναίκες, μειονότητες ή και άτομα που ανήκουν σε πιο ευαίσθητες ομάδες. Σε κάθε περίπτωση δεν θα πρέπει να ανέχεσαι την όποιας μορφής παρενόχληση αφού ο κανόνας λέει πως η σιωπή δίνει δύναμη στον όποιον σε κακοποιεί να συνεχίζει. 

Το businessnewsdaily.com, έχει αναλυτικό οδηγό με όλα τα είδη παρενόχλησης στον χώρο εργασίας αλλά και με τρόπους που μπορείς εσύ να χειριστείς το ζήτημα.

Ο Chris Chancey, ιδρυτής της Amplio Recruiting, μιας πλατφόρμας για μετανάστες, η οποία έχει ως σκοπό την εύρεση εργασίας για μειονότητες, δήλωσε ότι πολλά θύματα παρενόχλησης στο χώρο εργασίας δεν μιλούν από φόβο, και άλλοι δεν είναι σίγουροι για τη συμπεριφορά που συνιστά παρενόχληση. «Ορισμένες συμπεριφορές, αν και κάνουν κάποιον να νιώθει άβολα, μπορεί να φαίνονται τόσο φυσικές και μη ύποπτες - δεν υπάρχουν φυσικά σημάδια κακοποίησης - που λίγοι άνθρωποι θέλουν να τις αναφέρουν επειδή φοβούνται ότι θα θεωρηθούν υπερβολικές», δήλωσε ο Chancey στο Business News Daily.

Παρότι η παρενόχληση στο χώρο εργασίας μπορεί να είναι δυσάρεστη, το να νιώθεις νευρικότητα για αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό. Οι καταγγελίες παρενόχλησης πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη και να αντιμετωπίζονται γρήγορα και διεξοδικά, με όσο το δυνατόν περισσότερη διακριτική ευχέρεια.

«Εάν σας παρενοχλούν ή νομίζετε ότι μπορεί να είστε θύμα παρενόχλησης, αλλά είστε πολύ φοβισμένοι για να προχωρήσετε σε καταγγελία, η ενημέρωση σχετικά με τις κινήσεις που θεωρούνται είδη παρενόχλησης είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να αποκτήσετε αυτοπεποίθηση για να υπερασπιστείτε τον εαυτό σας», δήλωσε η Becca Garvin, σύμβουλος στο Find Great People, μιας άλλης πλατφόρμας εύρεσης εργασίας.  «Όσο πιο γρήγορα το κάνεις, τόσο πιο εύκολο θα είναι να το σταματήσεις εσύ ο ίδιος», τονίζει.

Ποιες συμπεριφορές στον χώρο εργασίας σου θεωρούνται παρενόχληση

Η παρενόχληση στο χώρο εργασίας μπορεί να έχει ή όχι τρανταχτά στοιχεία. Η κατανόηση του τι συμβαίνει σε εσάς μπορεί να σας βοηθήσει κατά τη διαμόρφωση του θέματος. Σύμφωνα με την  Equal Employment Opportunity Commission (EEOC - Επιτροπή Ίσης Απασχόλησης), το παράπτωμα μπορεί να περιλαμβάνει επιθετικά αστεία, χλευασμούς  ή ονόματα, φυσικές επιθέσεις ή απειλές, εκφοβισμό, γελοιοποίηση ή κοροϊδία, προσβολές ή καταστροφές, προσβλητικά αντικείμενα ή εικόνες και παρεμβολές με εργασιακή απόδοση. 

Η παρενόχληση συμβαίνει επίσης σε διάφορες περιστάσεις, όπως αυτές:

• Το άτομο  το οποίο παρενοχλεί θα μπορούσε να είναι ο επόπτης του θύματος, ένας επόπτης σε άλλη περιοχή, ένας έμπιστος του εργοδότη, ένας συνάδελφος ή και ο εργοδότης.
• Το θύμα δεν μπορεί να είναι μόνο το άτομο που παρενοχλείται, αλλά μπορεί να είναι οποιοσδήποτε επηρεάζεται από την επιθετική συμπεριφορά.
• Η παράνομη παρενόχληση μπορεί να συμβεί χωρίς οικονομικό όφελος ή συναίνεση από το θύμα.

Πρώτα απ 'όλα, τονίζει η Garvin, «είναι ζωτικής σημασίας να γνωρίζετε πότε σας παρενοχλούν στην εργασία σας. Η παρενόχληση στο χώρο εργασίας είναι ένα σοβαρό πρόβλημα με πολλές γκρίζες ζώνες. Εάν παρατηρήσετε κακή συμπεριφορά ή αντιμετωπίσετε παρενόχληση στο χώρο εργασίας, είναι υποχρέωσή σας να το αναφέρετε. Εάν ανησυχείτε ότι θα χάσετε τη δουλειά σας ως αντίποινα, θυμηθείτε ότι προστατεύεστε από τους νόμους περί παρενόχλησης στο χώρο εργασίας.»

«Όχι μόνο προστατεύεστε [από το νόμο] από τα άτομα που σας παρενοχλούν, [αλλά] προστατεύεστε επίσης από τον εργοδότη σας που δεν σας προστατεύει», δήλωσε η Garvin. «Αν γνωρίζετε κάποιον που παρενοχλείται στην εργασία, δεν μπορείτε να χάσετε τη δουλειά σας αναφέροντάς το». 

Τύποι παρενόχλησης στο χώρο εργασίας

Λεκτική παρενόχληση

Η λεκτική παρενόχληση μπορεί να είναι μια συνεχής μάχη που απειλεί την υγεία και την καριέρα σας. Αποτελείται από υποτιμητικές παρατηρήσεις, προσβλητικές χειρονομίες και παράλογη κριτική. Μπορεί να περιλαμβάνει προσβολές, χλευασμούς, ανεπιθύμητα "αστεία" και άσχημα  σχόλια. Η λεκτική παρενόχληση μπορεί να είναι δύσκολο να αναγνωριστεί και συχνά είναι μια γκρίζα περιοχή, καθώς είναι μια μη φυσική μορφή βίας. «Συχνά, το να φωνάζεις, να κρίνεις ή να κάνεις ακατάλληλα σχόλια ή αστεία για έναν συνάδελφο θεωρείται ως περίπτωση σύγκρουσης προσωπικότητας και όχι ως παρενόχληση, ακόμη και όταν μια τέτοια συμπεριφορά μπορεί να έχει αρνητικό ψυχολογικό αντίκτυπο στο θύμα και να έχει αποτελέσματα όπως: κατάθλιψη, υψηλή αρτηριακή πίεση και άγχος », δήλωσε ο Chancey.

Ψυχολογική παρενόχληση

Η ψυχολογική παρενόχληση είναι παρόμοια με τη λεκτική παρενόχληση, αλλά είναι πιο συγκαλυμμένη και αποτελείται από τακτικές αποκλεισμού, όπως η απόκρυψη πληροφοριών. Ο Chancey είπε ότι αυτές οι ενέργειες αποσκοπούν στο να ρίξουν  ψυχολογικά το θύμα και να το υπονομεύσουν. «Συμπεριφορές όπως η μη αναγνώριση του επιτεύγματος κάποιου, η επιβολή αδικαιολόγητων προθεσμιών σε έναν συγκεκριμένο υπάλληλο, η συνεχής απαίτηση ενός υπαλλήλου να εκτελεί εργασίες που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εργασίας του ή η συνεχής αντιπαράθεση σε ό, τι λέει κάποιος μπορεί να μην φαίνεται σαν παρενόχληση αλλά αυτό μπορεί να είναι μια μορφή σκόπιμου ψυχολογικού εκφοβισμού », είπε.

Ψηφιακή παρενόχληση (εκφοβισμός στον κυβερνοχώρο)

Παρόλο που η ψηφιακή παρενόχληση είναι διαδικτυακή, μπορεί να είναι εξίσου επιβλαβής με τον εκφοβισμό. Είναι η πιο σύγχρονη μορφή παρενόχλησης και εμφανίζεται σε πολλές επιχειρήσεις.

"[Η ψηφιακή παρενόχληση περιλαμβάνει] δημοσίευση απειλών ή προσβλητικών σχολίων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δημιουργία ψεύτικου προφίλ  για εκφοβισμό κάποιου στο διαδίκτυο, δημιουργία ιστοσελίδας σχετικά με το θύμα για να το κοροϊδεύει και να το υποτιμάει και να κάνει ψευδείς ισχυρισμούς στο διαδίκτυο", δήλωσε η Sheri Mooney, Διευθύνων Σύμβουλος και Πρόεδρος του Mind Squad HR. Τα κοινωνικά μέσα έχουν γίνει συνηθισμένα στον χώρο εργασίας και με τη συζήτηση θεμάτων ταμπού να γίνονται πιο αποδεκτά.  «Οι άνθρωποι τείνουν να είναι πιο τολμηροί - κάτι που, δυστυχώς, περιλαμβάνει το να είσαι πιο κακός - πίσω από μια οθόνη», δήλωσε η Garvin. «Τα καλά νέα σχετικά με την παρενόχληση στο διαδίκτυο: αποδεικνύεται εύκολα.» Για την παρακολούθηση της κατάστασης, ο Garvin πρότεινε να τραβήξετε στιγμιότυπα οθόνης, να αποθηκεύσετε μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στον προσωπικό σας υπολογιστή και να διατηρήσετε ένα αρχείο με όλα όσα σας κάνουν να νιώθετε άβολα.

Φυσική παρενόχληση

Η σωματική παρενόχληση στο χώρο εργασίας μπορεί να διαφέρει σε έναν βαθμό. Η Mooney είπε ότι αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν απλές ανεπιθύμητες χειρονομίες όπως το άγγιγμα  στα ρούχα, τα μαλλιά, το πρόσωπο ή το δέρμα ενός υπαλλήλου ή πιο σοβαρές χειρονομίες όπως σωματική επίθεση, απειλές βίας και ζημιά σε προσωπική περιουσία. Λόγω της διακύμανσης των βαθμών σωματικής παρενόχλησης, μπορεί να είναι δύσκολο να εντοπιστεί. Ο Chancey είπε ότι κάποια σωματική παρενόχληση μπορεί να υποτιμηθεί ως αστείο εάν δεν έχει γίνει σωματική βλάβη. «Εάν ένας υπάλληλος σπρώχνει, μπλοκάρει και κλωτσάει έναν συνάδελφο, αλλά το θύμα δεν έχει πληγεί ποτέ από τις κινήσεις, αυτό μπορεί να μην θεωρείται παρενόχληση, ειδικά εάν γίνεται από ένα άτομο με υψηλή θέση», είπε. Ακόμα κι αν δεν υπάρχει σοβαρή σωματική βλάβη, μπορεί ακόμα να θεωρηθεί σωματική παρενόχληση. Εάν μια κατάσταση γίνει βίαιη, οι εργαζόμενοι πρέπει να καλέσουν αμέσως το 100  και να αποφύγουν την παρέμβαση στην κατάσταση.

Σεξουαλική παρενόχληση

Η σεξουαλική παρενόχληση είναι ένα σοβαρό ποινικό αδίκημα και πιο συνηθισμένο από ό, τι νομίζετε. Σύμφωνα με μια έρευνα του ZipRecruiter, το 40% των γυναικών ερωτηθέντων και το 14% των ανδρών ερωτηθέντων έχουν βιώσει σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο εργασίας. Η σεξουαλική παρενόχληση περιλαμβάνει ανεπιθύμητες σεξουαλικές ενέργειες, όπως ακατάλληλο άγγιγμα, σεξουαλικά αστεία, κοινή χρήση πορνογραφίας, αποστολή σεξουαλικών μηνυμάτων ή απαίτηση σεξουαλικής εύνοιας σε αντάλλαγμα για την προώθηση ή την διατήρηση της εργασίας Αν και ο ορισμός της σεξουαλικής παρενόχλησης μπορεί να φαίνεται απλός, δεν είναι πάντα τόσο προφανές.

«Η σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο εργασίας είναι σπάνια φανερή», δήλωσε ο Chancey.

«Τις περισσότερες φορές, είναι καλυμμένη με ήπια χτυπήματα, ανεπιθύμητα σχόλια που συνοδεύονται από σεξουαλικές χειρονομίες ή περίεργες αλλά φαινομενικά αθώες δηλώσεις.» Αυτό δημιουργεί μια γκρίζα ζώνη που διευκολύνει τους δράστες να ξεφύγουν από τη συμπεριφορά τους. Ο Mooney είπε ότι πολλά θύματα δεν θέλουν να τραβήξουν την προσοχή, οπότε το κρατούν για τον εαυτό τους, πιστεύοντας ότι θα βελτιωθεί. Μερικά θύματα ανησυχούν ιδιαίτερα για αντίποινα, συμπεριλαμβανομένης της απώλειας θέσεων εργασίας, εάν αναφέρουν την παρενόχληση. Ωστόσο, εάν κάποιος δημιουργεί ένα εχθρικό εργασιακό περιβάλλον και σας κάνει να νιώθετε άβολα, θα πρέπει να υποβάλετε καταγγελία.

Πώς μπορείς να καταγγείλεις την παρενόχληση

Τα τμήματα ανθρώπινων πόρων προορίζονται να βοηθήσουν τους εργαζομένους, ειδικά εκείνους που βρίσκονται σε σοβαρές καταστάσεις όπου αισθάνονται άβολα ή σε κίνδυνο. Η έλλειψη φυσικών αποδεικτικών στοιχείων δεν πρέπει να αποτρέψει ένα θύμα από την υποβολή καταγγελίας. Στην πραγματικότητα, τα περισσότερα παράπονα δεν έχουν φυσικά στοιχεία. Ο Mooney είπε ότι η αναφορά παρενόχλησης στο χώρο εργασίας είναι σημαντική, διότι μπορεί να υπάρχουν και άλλα θύματα που έχουν αναφέρει παρόμοια αδικήματα από τον ίδιο δράστη, και ο εργοδότης θα μπορούσε να περιμένει περισσότερα αποδεικτικά στοιχεία για να λάβει τα κατάλληλα μέτρα.

Η Chancey ενθαρρύνει τους υπαλλήλους να κάνουν τα ακόλουθα βήματα σε αυτές τις μη βίαιες καταστάσεις:

• Προσπαθήστε να επιλύσετε το πρόβλημα με τον ένοχο με ήρεμο τρόπο. Ζητήστε τους, κατά προτίμηση σε ιδιωτικό περιβάλλον, να σταματήσουν να σας παρενοχλούν. Ωστόσο, εάν η κακοποίηση είναι φυσική, μην πλησιάσετε τον ένοχο.
• Εξετάστε το ενδεχόμενο να προωθήσετε το ζήτημα στον άμεσο διαχειριστή της εταιρίας - εκτός εάν, φυσικά, ο υπεύθυνος είναι ο δράστης. Ενημερώστε το HR. Εάν μπορείτε, δώστε αποδεικτικά στοιχεία όπως στιγμιότυπα οθόνης, κείμενα, μηνύματα και λογαριασμούς μαρτύρων.
• Όταν αντιμετωπίζετε παρενόχληση στο χώρο εργασίας, θα πρέπει να αποφύγετε μερικές συγκεκριμένες συμπεριφορές, σύμφωνα με τον Chancey. Το πιο σημαντικό, αποφύγετε τα αντίποινα, καθώς τα αντίποινα μπορούν να κλιμακώσουν το ζήτημα.

Σε κάθε περίπτωση, μην μείνετε σιωπηλοί για την παρενόχληση. Όλα τα περιστατικά παρενόχλησης πρέπει να αναφέρονται και όλα τα παράπονα πρέπει να διερευνώνται διεξοδικά.