Πώς  να καταλάβεις τι αγχώνει το παιδί σου

Μπορεί να σου φαίνεται παράλογο αλλά και τα παιδιά αγχώνονται και μάλιστα για πολλούς και διαφορετικούς λόγους που σε εμάς τους μεγάλους συνήθως φαίνονται ασήμαντοι. Αν το παιδί σου έχει άγχος, το πρώτο που χρειάζεται είναι να μάθεις να  αναγνωρίζεις τα συμπτώματα, μερικά από τα οποία είναι:

-Κολλάει επάνω σου και δε σε αποχωρίζεται

-Δε θέλει να πάει σχολείο

-Δεν έχει αυτοπεποίθηση και εμπιστοσύνη στον εαυτό του

-Δε συγκεντρώνεται

-Πηγαίνει συχνά στην τουαλέτα

-Τρώει τα νύχια του

-Έχει ένταση, εκνευρισμό

Είναι σημαντικό να καταλάβεις τι είναι αυτό για το οποίο ανησυχεί το παιδί σου, ώστε να το βοηθήσεις να διαχειριστεί το άγχος του. Αυτοί οι 8 τρόποι ενθαρρύνουν το παιδί που έχει άγχος να ανοιχτεί και να μιλήσει για όσα το ανησυχούν.

Δίδαξε και στο παιδί σου να αναγνωρίζει το άγχος του

Σε καμία περίπτωση μην παριστάνεις ότι το παιδί δεν έχει άγχος. Μην προσπαθήσεις να αγνοήσεις το άγχος του παιδιού σου με την ελπίδα ότι το άγχος θα εξαφανιστεί. Είναι σημαντικότερο να του δώσεις τα συναισθηματικά εργαλεία ώστε να μάθει να αναγνωρίζει από νωρίς το άγχος του, πριν γιγαντωθεί, να κατονομάζει τα συναισθήματά του (πχ., άγχος, αγωνία, εκνευρισμό, φόβο, κλπ.). Πολύ σπάνια ένα παιδί λέει «μαμά αγχώνομαι με το Χ ή με το Ψ». Αλλά παρόλα αυτά το αισθάνεται μέσα του και δεν ξέρει πώς να το επικοινωνήσει λεκτικά, αν δεν γνωρίζει τις λέξεις ή αν εσύ δεν είσαι είστε διαθέσιμη να το ακούσεις χωρίς να του πεις την κλισέ φράση «καλά, μην αγχώνεσαι τώρα!». Διάβασε 5 φράσεις για να πεις όταν το παιδί σου είναι στεναχωρησμένο ή αγχωμένο. 

Δώσε στο παιδί σας χρόνο να εκφράζει το άγχος και τις ανησυχίες του

Οι περισσότεροι γονείς επειδή δε θέλουν να βλέπουν το παιδί τους να αγχώνεται, του κόβουν τη συζήτηση όταν αρχίζει να μιλάει για τις ανησυχίες του ή προσπαθούν να αλλάξουν συζήτηση ή να του δώσουν μία απάντηση. Το πρόβλημα με αυτές τις στρατηγικές είναι ότι ενώ γίνονται καλοπροαίρετα, στην πραγματικότητα δε λειτουργούν! Είναι προτιμότερο να δώσεις στο παιδί σας τον χρόνο να μιλήσει για όσα το βαραίνουν. Αφιέρωσε λίγα λεπτά 5-15 για να συζητήσεις μαζί του. Μπορείς να του πείς ότι αυτό είναι «το δεκάλεπτο των ανησυχιών» και να ακούσεις όσα έχει να σου πει χωρίς να το κρίνεις. Έτσι βοηθάς το παιδί σας να βγάλει από μέσα του αυτά που το βαραίνουν και να ξαλαφρώσει.

Μην κάνεις κλειστού τύπου ή κατευθυντικές ερωτήσεις

Προτίμησε να κάνεις στο παιδί σας ερωτήσεις ανοιχτού τύπου, που δεν απαντιούνται με ένα ναι/όχι. Για παράδειγμα, αν ρωτήσετε το παιδί σου «έχεις άγχος για το τεστ;» ή «φοβάσαι να πας στο πάρτι μόνη σου γιατί δεν ξέρεις καλά τα άλλα παιδάκια;», είναι σαν να κουρδίζετε το παιδί σας να αγχωθεί περισσότερο. Είναι προτιμότερο να ξεκινάς τη συζήτηση με ανοιχτές ερωτήσεις τύπου «Πες μου…», για να δίνεις στο παιδί την ευκαιρία να εκφράζεται και να λέει αυτά που το ίδιο αισθάνεται και όχι να επιβεβαιώνει αυτά που εσείς νομίζετε ότι νιώθει.

Δημιούργησε ένα  κουτί των ανησυχιών

Πρόκειται για μία απλή δραστηριότητα που βοηθάει το παιδί να διαχειριστεί τις ανησυχίες του με έναν πιο συγκεκριμένο και χειροπιαστό τρόπο. Το κουτί των ανησυχιών μπορεί να είναι ένα πραγματικό κουτί το οποίο το παιδί σου έχει διακοσμήσει, ή να είναι συμβολικά μία έννοια στο μυαλό του. Ενθάρρυνε το παιδί σου να βάλει συμβολικά, με τη φαντασία, σε αυτό το κουτί τις ανησυχίες και τους φόβους του μέχρι να έρθει η ώρα να τα συζητήσετε στο «δεκάλεπτο των ανησυχιών»

Δείξε σεβασμό στα συναισθήματα του παιδιού σας, αλλά μην τα δυναμώσεις

Η απλή φράση «καταλαβαίνω πώς νιώθεις» είναι πολύ πιο χρήσιμη και λειτουργική για το παιδί από το «χαζομάρες! Μην αγχώνεσαι για τέτοια πράγματα!». Η πρώτη φράση δημιουργεί ένα κλίμα κατανόησης και συναισθηματικής ασφάλειας, που είναι απαραίτητο για να βοηθήσεις το παιδί να ανοιχτεί στη συνέχεια και να δουλέψει τα άγχη και τις ανησυχίες του. Ενθάρρυνε το παιδί να πιστέψει στις δυνάμεις του και να αντιμετωπίσει τους φόβους του. Έτσι, στο παιδί που φοβάται να πάει στον γιατρό ή ντρέπεται υπερβολικά στο σχολείο, μπορείς να πεις «καταλαβαίνω πώς αισθάνεσαι, αλλά πιστεύω ότι σιγά σιγά μπορείς να ξεπεράσεις τους φόβους σου και να το αντιμετωπίσεις».

Δίδαξε το πώς να λύνει τα προβλήματά του

Μην προσπαθείς να λύσεις τα προβλήματα του παιδιού σου για να μην αγχώνετε, γιατί έτσι θα το αγχώσεις χειρότερα! Είναι προτιμότερο να καθίσετε να συζητήσετε μαζί του, να καταγράψετε τις ανησυχίες του, να διαχωρίσετε τις πραγματικές από τις φανταστικές και μαζί να σκεφτείτε διάφορους τρόπους για να τις καταπολεμήσει. Θα καταγράψετε όλους τους τρόπους, πιθανούς και απίθανους, και μετά θα επικεντρωθείτε σε αυτούς που είναι ρεαλιστικοί. Έτσι, μπορεί το «να κλείσει το σχολείο και να έχουμε διακοπές για πάντα» να είναι ένας τρόπος για να μην έχει ανησυχίες, αλλά δεν είναι ρεαλιστικός! Πιο ρεαλιστικό είναι να βοηθήσεις το παιδί σου να δει τι είναι αυτό που το αγχώνει στο σχολείο και να σκεφτεί αντικειμενικές λύσεις (π.χ. στην ανησυχία «φοβάμαι μήπως με μαλώσει η δασκάλα αν ξεχάσω κάτι» η ρεαλιστική αντιμετώπιση είναι «ετοιμάζεις την τσάντα σου από το προηγούμενο βράδυ και τσεκάρεις να δεις ότι τα πήρες όλα»).

Μην ενισχύεις τους φόβους του παιδιού

Τέλος άκου προσεκτικά το παιδί σου όταν σου μιλάει για τους φόβους του, αλλά μην παρασυρθείς με τη γλώσσα του σώματός σου ή με τα λόγια σου και το ενθαρρύνεις να συνεχίσει να φοβάται.  Δείξε ενσυναίσθηση, συναισθηματική κατανόηση, αλλά δείξ ‘του  και ξεκάθαρα και το ότι του έχεις εμπιστοσύνη.

Διάβασε ακόμα: 7 μικρές συνήθειες που κλέβουν την ευτυχία  σου