Περιμένεις όχι ένα αλλά δυο μωράκια; Μάθε όλα όσα πρέπει να ξέρεις!

Από την ώρα που θα ακούσεις τα απίστευτα νέα μέχρι την ώρα που θα κρατήσεις τα δύο μωράκια στην αγκαλιά σου, η εγκυμοσύνη με δίδυμα είναι ένα ταξίδι διαφορετικό απ’ όλα τ’ άλλα. Ίσως πιο αντίξοο ή απρόβλεπτο, όμως, σε κάθε περίπτωση πρόκειται για μία εμπειρία μοναδική αφού στο τέλος του δρόμου σε περιμένει κάτι πραγματικά αξιοθαύμαστο: μια ολόκληρη οικογένεια!

11.01.2021

Φλώρα Κασσαβέτη

Τα δίδυμα ή τρίδυμα μωράκια που κάποτε αποτελούσαν σπάνιο φαινόμενο σήμερα είναι περισσότερο συχνό από ποτέ εξηγεί ο Χριστόδουλος Παπανικόπουλος, γυναικολόγος – μαιευτήρας, επιστημονικός συνεργάτης «Εμβρυογένεσις» και επισημαίνει ότι οι πιθανότητες είναι περισσότερες να συλλάβεις δίδυμα αν...

Είσαι άνω των 35

Ένας λόγος για την αύξηση των δίδυμων κυήσεων στις χώρες της δύσης είναι η αύξηση του ορίου ηλικίας που οι γυναίκες αποκτούν παιδιά. Η αναπαραγωγική ικανότητα πέφτει με την πάροδο της ηλικίας. Έτσι μια γυναίκα που προσπαθεί να συλλάβει και είναι άνω των 35 πιθανόν μπορεί να χρειαστεί να κάνει κάποια θεραπεία γονιμότητας που με τη σειρά της αυξάνει την πιθανότητα σύλληψης διδύμων.

Κάνεις θεραπεία υπογονιμότητας ή εξωσωματική γονιμοποίηση

Αν ναι, τότε η πιθανότατα πολύδυμης κύησης αυξάνει κατά 20%. Οι θεραπείες υπογονιμότητας αυξάνουν τον αριθμό των ωαρίων που απελευθερώνονται από τις ωοθήκες οπότε αυξάνονται και οι πιθανότητες δίδυμης κύησης. Στην εξωσωματική γονιμοποίηση από την άλλη, συνήθως εμφυτεύονται περισσότερα από ένα έμβρυα προκειμένου να αυξηθούν οι πιθανότητες επιτυχίας.

Τα δίδυμα είναι συχνά στην οικογένεια

Αν η μητέρα σου ή η γιαγιά σου έκανε δίδυμα είναι πιθανόν να συμβεί και σε σένα. Επίσης, μελέτες έχουν δείξει ότι αν μια γυναίκα έχει γεννήσει δίδυμα έχει μεγάλη πιθανότητα να ξανασυλλάβει δίδυμα.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΠΟΨΙΑ ΣΤΗΝ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ

Αν και πρέπει να περιμένεις μέχρι το δεύτερο μήνα για να βεβαιωθείς ότι περιμένεις περισσότερα από ένα μωρά, η ραγδαία αύξηση της BHCG (Β Χοριακή Γοναδοτροπίνη) στις πρώτες εξετάσεις μπορεί ν’ αποτελεί ένδειξη δίδυμης κύησης. Όταν υπάρχει ένα έμβρυο η τιμή αυξάνει ανά δύο με τρεις μέρες. Στα δίδυμα, όμως, η αύξηση είναι υψηλότερη.

Από εκεί και πέρα τις υποψίες επιβεβαιώνει ο υπέρηχος που γίνεται την 6η με 7η εβδομάδα που μπορεί να εντοπίσει δυο καρδιακούς παλμούς αλλά και δύο αμνιακούς σάκους.

Μεταξύ 11-14ης εβδομάδας γίνεται Έλεγχος Χοριονικότητας όπου όχι μόνο επιβεβαιώνεται ότι έχετε δίδυμα αλλά κι αν πρόκειται για διχοριακή ή μονοχοριακή κύηση (αν δηλαδή τα μωρά είναι μέσα σε κοινό σάκο ή όχι με ή χωρίς μεμβράνη να τα χωρίζει).

ΠΙΘΑΝΑ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΑ

Η ανακοίνωση ότι περιμένεις δίδυμα συνοδεύεται κατά κανόνα με κάποια προγνωστικά για την εξέλιξη της εγκυμοσύνης και των εμβρύων. Θα πρέπει επίσης να ξέρεις ότι λόγω των αυξημένων επιπέδων των ορμονών τα συμπτώματα είναι πιο έντονα όταν περιμένεις δίδυμα, τόσο τις πρώτες εβδομάδες όσο και στο τελευταίο τρίμηνο καθώς προκύπτουν προβλήματα και από την αύξηση βάρους. Γενικά χρειάζεται να είσαι προετοιμασμένη για πιο συχνούς ελέγχους και την εμφάνιση πιθανών επιπλοκών αφού πρόκειται για εγκυμοσύνη υψηλού κινδύνου.

Πιο αυξημένος κίνδυνος αποβολής

Είναι τρεις φορές πιο συχνή στα δίδυμα ενώ για τα μονοωογενή το ποσοστό είναι ακόμα πιο ανεβασμένο. Πολλές φορές η αποβολή μπορεί να επηρεάσει μόνο το ένα έμβρυο το οποίο σταματάει να αναπτύσσεται. Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικό να ακολουθείς πιστά τις οδηγίες του γιατρού σου.

Πιο έντονη ναυτία

Τα συμπτώματα ναυτίας πιθανόν να είναι πιο έντονα στη δίδυμη κύηση. Για τη μείωση της ναυτίας να προτιμάς τα μικρά και συχνά γεύματα, στεγνές στερεές τροφές, ψητά και φρυγανιές. Αν οι εμετοί είναι πολλοί και δεν ελαττωθούν μετά το πρώτο τρίμηνο πιθανόν το πρόβλημα να χρειάζεται ν’ αντιμετωπιστεί με φαρμακευτική αγωγή.

Αίσθημα εξάντλησης

Τόσο τα συμπτώματα υπνηλίας όσα και το αίσθημα κούρασης και εξάντλησης μπορεί να είναι πιο έντονα όταν κυοφορείς δίδυμα. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να ξεκουράζεσαι. Επίσης το αίσθημα κόπωσης μπορεί να συνδέεται και με αναιμία που είναι συχνότερη στην δίδυμη κύηση. Οι ανάγκες για σίδηρο και φολικό οξύ είναι αυξημένες και η χορήγηση συμπληρωμάτων πρέπει να ξεκινά από νωρίς. Σε σπάνιες περιπτώσεις για να ξεπεραστεί το πρόβλημα χρειάζεται η μέλλουσα μητέρα μετάγγιση αίματος

Μεγαλύτερη αύξηση βάρους

Κατά κανόνα οι γυναίκες που περιμένουν δίδυμα παίρνουν περισσότερο βάρος από αυτές που περιμένουν ένα μωρό. Η αύξηση βάρους αναμένεται να είναι από 17 ως 23 κιλά μέχρι το τέλος της εγκυμοσύνης. Αυτό μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα την εμφάνιση πόνων στην μέση, δυσκολία στην μετακίνηση, δυσκολία στην αναπνοή, εμφάνιση κιρσών στα κάτω άκρα. Εάν ο πόνος στη μέση είναι έντονος και δεν μειώνεται με ξεκούραση, ρωτήσε τον γιατρό σου για το ενδεχόμενο να επισκεφτείς έναν φυσιοθεραπευτή.

Καισαρική τομή

Παρόλο που ο φυσιολογικός τοκετός είναι εφικτός – κατά κανόνα στις δίδυμες κυήσεις συνίσταται και προτιμάται από την πλειοψηφία των μαιευτήρων η καισαρική τομή καθώς μειώνονται έτσι οι πιθανότητες επιπλοκών. Αυτό, ως γνωστό συνεπάγεται μεγαλύτερη παραμονή στο νοσοκομείο και μια περίοδο ανάκαμψης από το χειρουργείο.

Πρόωρος τοκετός

Ο πρόωρος τοκετός, είναι πιο συχνός στην περίπτωση των δίδυμων. Στο 40% των περιπτώσεων έχουμε τοκετό πριν τις 37 εβδομάδες ενώ ένα 5% περίπου γεννά πριν τις 32 εβδομάδες. Ο γυναικολόγος φυσικά θα προσπαθήσει να μειώσει τις πιθανότητες για πρόωρο τοκετό με διάφορους τρόπους: συμβουλές για ξεκούραση, φαρμακευτική αγωγή, περίδεση τραχήλου, κ.ά. Επίσης αν ο κίνδυνος για πρόωρο τοκετό είναι αυξημένος, χορηγούνται στη μητέρα ενέσεις κορτιζόνης με σκοπό να ενδυναμώσουν το αναπνευστικό σύστημα των μωρών.

Λιποβαρή μωρά

Ο μέσος όρος των δίδυμων μωρών είναι λιποβαρή αφού έχει βάρος γύρω στα 2300 (ένα μωρό θεωρείται λιποβαρές όταν το βάρος γέννησης είναι κάτω των 2500 κιλών). Το βάρος όμως αυτό είναι αναμενόμενο για τα δίδυμα. Όσο πιο πρόωρα γεννηθούν τόσο πιο μειωμένο θα είναι και το βάρος τους. Γι’ αυτό χρειάζεται να είσαι προετοιμασμένη για την πιθανότητα τα μωράκια να χρειαστούν να μείνουν για κάποιο καιρό στο νοσοκομείο και να μπουν σε θερμοκοιτίδα.

ΙΔΙΑ Ή ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ;

Έχει σημασία να γνωρίζεις αν κυοφορείς διωογενή ή μονοωογενή δίδυμα γιατί στην περίπτωση των πρώτων υπάρχει μεγαλύτερο ρίσκο επιπλοκών. Εκτός από το μέγεθος που μπορεί να διαφέρει αλλά και το φύλο, διαφορές μπορεί να υπάρχουν και στην κινητικότητα των εμβρύων κατά τη διάρκεια της κύησης. Τα μωρά μπορεί να κλωτσούν ταυτόχρονα ή σε διαφορετικές στιγμές το καθένα. Επίσης μπορεί ν’ ακούς το ένα πιο συχνά από ότι το άλλο, πράγμα που δεν χρειάζεται να σς ανησυχεί εφόσον οι έλεγχοι επιβεβαιώνουν ότι τα όλα είναι εντάξει.

Διωογενή δίδυμα

Δεν μοιάζουν περισσότερο από όσο δύο αδέρφια αφού γενετικά δεν είναι όμοια. Μπορεί να είναι του ιδίου ή διαφορετικού φύλου.

Πόσο συχνά: 1 κάθε 25-100 γεννήσεις. Αποτελούν περίπου το 70% των διδύμων κυήσεων. Τα ποσοστά ωστόσο ποικίλουν ανάλογα με τη χώρα αφού σχετίζονται άμεσα με τις θεραπείες γονιμότητας.

Πώς: Κάθε μήνα ελευθερώνεται ένα ωάριο από την ωοθήκη, μερικές φορές όμως μπορεί να ελευθερωθούν δύο ωάρια. Έτσι έχουμε γονιμοποίηση δύο ωαρίων από δυο διαφορετικά σπερματοζωάρια.

Μέσα στην κοιλιά: Κατά τη διάρκεια της κύησης το κάθε έμβρυο είναι στον δικό του αμνιακό σάκο κι έχει τον δικό του πλακούντα.

Ρίσκο επιπλοκών: Όλες οι πιθανές επιπλοκές που ισχύουν στις δίδυμες κυήσεις όπως πιο αυξημένο ρίσκο για υπέρταση που είναι πέντε φορές πιο συχνή στην περίπτωση δίδυμης κύησης, ανάπτυξη διαβήτη, πρόωρος τοκετός, χαμηλό βάρος γέννησης των μωρών.

Μονοωογενή δίδυμα:

Είναι πάντα του ίδιου φύλου και μοιάζουν σαν δύο σταγόνες νερό.

Πόσο συχνά: Είναι σπάνια, περίπου 3-4 κάθε 1000 γεννήσεις. Η τάση πάντως να γεννηθούν μονοωγενή δίδυμα εξαρτάται κυρίως από την κληρονομικότητα.

Πώς: Από ένα γονιμοποιημένο ωάριο που κάποια στιγμή στα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης χωρίζεται στα δύο παράγοντας ένα δεύτερο αντίγραφο.

Στην κοιλιά: Τα έμβρυα μπορεί να είναι σε δυο ξεχωριστούς σάκους αλλά καμιά φορά και σ’ έναν κοινό. Οι ομφάλιοι λώροι είναι ανεξάρτητοι, αλλά οι πλακούντες μπορεί να επικοινωνούν μεταξύ τους.

Ρίσκο επιπλοκών: Εκτός από τις επιπλοκές που ισχύουν σε όλες τις δίδυμες κυήσεις μπορεί να υπάρχει διαφορά στην ανάπτυξη μεταξύ των εμβρύων ενώ σε σπανιότερες περιπτώσεις εμφανίζεται το σύνδρομο υποκλοπής αίματος που μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα το ένα να έμβρυο να μεγαλώνει υπερβολικά και το άλλο να υπολείπεται σημαντικά οπότε απαιτείται επέμβαση για να γίνει διαχωρισμός. Μια ακόμα επιπλοκή που εμφανίζεται στο 10% των δίδυμων κυήσεων αλλά συχνότερα στα μονοωογενή δίδυμα είναι το υδράμνιο που είναι η παθολογική αύξηση του αμνιακού υγρού. Επίσης αν τα μωρά είναι στον ίδιο σάκο υπάρχει κίνδυνος να μπλεχτούν με τον ομφάλιο λώρο ενώ το ποσοστό περιγενητικής θνησιμότητας είναι υψηλότερο στις μονοζυγωτικές από ότι στις διζυγωτικές δίδυμες κυήσεις

ΤΑ TIPS ΤΗΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ ΑΝ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙΣ ΔΙΔΥΜΑ

Εφοδιάσου με άνετα ρούχα

Λάβε υπόψη ότι θα πάρεις αρκετό βάρος πράγμα που σημαίνει ότι θα χρειαστείς ρούχα εγκυμοσύνης από νωρίς.

Φρόντισε να ξεκουράζεσαι συχνά

Είναι πολύ σημαντικό να το κάνεις, όχι μόνο επειδή τα συμπτώματα υπνηλίας θα είναι πιο έντονα αλλά επειδή η εγκυμοσύνη σου είναι πραγματικά πιο δύσκολη.