Άσκηση: Ένα ακόμα «φάρμακο» για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των νοσούντων με ρευματικό νόσημα.
Η άσκηση δεν είναι μια πολυτέλεια για λίγους, αλλά ένα βασικό συστατικό της ζωής όλων. Έρευνες έχουν δείξει πως τα οφέλη της δεν περιορίζονται στην αισθητική αναβάθμιση της εμφάνισής μας, αλλά κυρίως συμβάλλουν σημαντικά στη βελτίωση της υγείας. Αυτό ισχύει ακόμα και για όσους πάσχουν από κάποια χρόνια νόσο, συμπεριλαμβανομένων των ρευματικών παθήσεων. Στην περίπτωση μάλιστα της ρευματοειδής αρθρίτιδας αξίζει να τονίσουμε ότι ενώ στο παρελθόν οι συστάσεις άφηναν την άσκηση εκτός επειδή πίστευαν ότι θα επιβαρύνει τον ασθενή, σήμερα αποτελεί μέρος της θεραπείας. Η αναθεώρηση αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι μελετήθηκαν καλύτερα οι θετικές επιπτώσεις της άσκησης στους ασθενείς με τη νόσο.
Ο Παναγιώτης Βιτάλης, Υποψήφιος Διδάκτωρ Κλινικής Εργοφυσιολογίας Πανεπιστημίου Wolverhampton, Ηνωμένου Βασιλείου και ο Γεώργιος Μέτσιος, Καθηγητής Κλινικής Εργοφυσιολογίας Πανεπιστημίου Wolverhampton, Ηνωμένου Βασιλείου μας λένε περισσότερα για τα οφέλη της άσκησης σε ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα.
Σήμερα γνωρίζουμε ότι συγκεκριμένα στη ρευματοειδή αρθρίτιδα, η άσκηση βελτιώνει:
- Το αίσθημα πόνου
- Την εξέλιξη της νόσου
- Τα επίπεδα φλεγμονής
- Τις πιθανότητες ανάπτυξης καρδιαγγειακής νόσου, που είναι περισσότερες σε σχέση με τους μη πάσχοντες από ρευματοειδή αρθρίτιδα
- Το αίσθημα κόπωσης
- Την καρδιοαναπνευστική αντοχή και
- Τη λειτουργική ικανότητα των αρθρώσεων
Γιατί όμως οι ασθενείς δεν ασκούνται
Είναι πραγματικά παράδοξο ότι πάρα πολλοί ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα τείνουν να παραμένουν σωματικά αδρανείς. Συνήθως αυτό συμβαίνει για λόγους που αφορούν τόσο τους ίδιους όσο και τους επαγγελματίες υγείας στους οποίους απευθύνονται. Δυστυχώς δεν είναι όλοι επαρκώς και σωστά ενημερωμένοι σχετικά με την αξία της άσκησης στη ζωή των ασθενών με το συγκεκριμένο νόσο.
Η ανάγκη για εξατομικευμένο πρόγραμμα άσκησης
Παρόλο πάντως που η άσκηση ενεργεί ως φάρμακο και αποτελεί για τους νοσούντες την ασφαλέστερη μέθοδο για να βελτιώσουν σημαντικά την υγεία και την ποιότητα ζωής τους, δίχως να επιβαρύνουν τις αρθρώσεις τους, υπάρχει ένα αλλά. Για να αποκομίσει, ο οποιοσδήποτε ασκούμενος με ρευματοειδή αρθρίτιδα τα οφέλη της άσκησης με τον πλέον βέλτιστο και ασφαλή τρόπο, χρειάζεται να του δοθεί πρόγραμμα σχεδιασμένο με βάση τις δικές του ατομικές ανάγκες. Με άλλα λόγια, χρειάζεται να δημιουργηθεί ένα πρωτόκολλο άσκησης που να «απαντά» στις δικές του ξεχωριστές ανάγκες όσον αφορά το είδος, την ένταση, τη χρονική διάρκεια, τη συχνότητα και τον τρόπο τέλεσης των ασκήσεων. Ακόμα περισσότερο, η δημιουργία ενός εξατομικευμένου προγράμματος άσκησης προσαρμοσμένο στις ιδιαίτερες ανάγκες ενός ατόμου με ρευματική νόσο, θεωρείται επιτακτική για τη βελτιστοποίηση της υγείας του και κατ’ επέκταση της ποιότητας ζωής του. Σε αυτή την προσπάθεια, σημαντικό ρόλο παίζουν οι επαγγελματίες υγείας, οι οποίοι οφείλουν να είναι επιστημονικά καταρτισμένοι ώστε να μπορούν να αξιολογούν σε βάθος και να ενημερώνονται συνεχώς από τις τελευταίες επιστημονικές έρευνες στον χώρο. Επίσης χρειάζεται να προωθούν την άσκηση και τα οφέλη της, με γνώμονα την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της νόσου. Απώτερο στόχο αποτελεί η αλλαγή του τρόπου ζωής των ασθενών, όχι μόνο ως προς τη βελτίωση της καθημερινότητάς τους, αλλά και ως προς την πρόληψη ή βελτίωση της πρόγνωσης άλλων παθήσεων για τη γενικότερη υγεία τους.
Τι λένε οι ασθενείς που ασκούνται;
Σε επέκταση προηγούμενων ερευνών, τα αποτελέσματα των οποίων έχουν ήδη υιοθετηθεί από τις κατευθυντήριες οδηγίες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ρευματολογίας, ερευνήθηκαν οι προτιμήσεις Ελλήνων ρευματοπαθών (στις οποίες συμπεριλαμβάνονται εκτός από τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, η αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα, ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, η ψωριασική αρθρίτιδα, η σκληροδερμία, η οστεοαρθρίτιδα, ηινομυαλγία, η νόσο τους Crohn, το σύνδρομο Sjögren και η ασθένεια Raynaud) σχετικά με την άσκηση. Οι συμμετέχοντες ανέφεραν πως η άσκηση βελτιώνει τη λειτουργική τους ικανότητα, καθώς και την ψυχική και σωματική τους υγεία. Αναφορικά με τις προτιμήσεις τους για άσκηση, η πλειοψηφία των συμμετεχόντων δήλωσε πως προτιμά να ασκείται στο νερό, σε μέτρια ένταση, για διάρκεια περίπου μία ώρας και με συχνότητα 2-3 φορές την εβδομάδα. Επίσης, η πλειοψηφία των συμμετεχόντων προτιμά να ασκείται σε προγράμματα ομαδικού χαρακτήρα, που συνδυάζουν εξατομικευμένες ασκήσεις που γίνονται υπό την επίβλεψη ειδικού.
Θες να βοηθήσεις στην έρευνα;
Η Ελληνική Εταιρεία Αντιρευματικού Αγώνα (ΕΛ.Ε.ΑΝ.Α) στο πλαίσιο της χρόνια προσπαθειάς της για υψηλού επιπέδου έρευνες στον χώρο της ρευματολογίας, που στόχο έχουν τη βελτίωση της κλινικής πράξης προς όφελος των νοσούντων, προσκαλεί άτομα με ρευματοεδική αρθρίτιδα να συμμετάσχουν στη μελέτη που ερευνά τις ευεργετικές αξίες της άσκησης στην καρδιακή και πνευμονική λειτουργία των ανθρώπων με το συγκεκριμένο νόσημα. Η μελέτη τελείται υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου Wolverhampton του Ηνωμένου Βασιλείου, η συμμετοχή σου σε αυτή είναι προαιρετική και δεν επηρεάζει την αγωγή ή φροντίδα που λαμβάνουν οι συμμετέχοντες ασθενείς. Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείς να επικοινωνήσεις με τα γραφεία της Ελληνικής Εταιρείας Αντιρρευματικού Αγώνα (ΕΛ.Ε.ΑΝ.Α) στο 210-8237302 ή στο 6974065749.
